Sobór lwowski 1946 r. — niezakończony spór

Wła­dze Rosyj­skiej Cer­kwi Pra­wo­sław­nej wezwa­ły bisku­pów Kościo­ła gre­ko­ka­to­lic­kie­go (KGK) o ponow­ne prze­my­śle­nie posta­no­wień sobo­ru lwow­skie­go z 1946 roku, według któ­rych Cer­kiew unic­ka zosta­ła włą­czo­na do Rosyj­skie­go Kościo­ła Pra­wo­sław­ne­go.

Sobór z 1946 roku jest sła­bo zna­ny w Pol­sce. Bar­dziej zna­na jest data 1596 r., koja­rzo­na z pod­pi­sa­niem Unii Brze­skiej. Kościół unic­ki, nazy­wa­ny póź­niej gre­ko­ka­to­lic­kim, był owo­cem unii ukra­iń­skich die­ce­zji pra­wo­sław­nych z Kościo­łem rzym­sko­ka­to­lic­kim. W 1946 roku KGK miał zostać znie­sio­ny i na powrót przy­łą­czo­ny do pra­wo­sła­wia. Posta­no­wień lwow­skie­go sobo­ru nie uzna­li jed­nak wszy­scy bisku­pi unic­cy. Mimo repre­sji na Ukra­inie w cza­sach ZSRR Kościół gre­ko­ka­to­lic­ki prze­trwał. Zda­niem zwo­len­ni­ków sobo­ru, któ­rzy w tym roku obcho­dzi­li jego 60-tą rocz­ni­cę, Kościół gre­ko­ka­to­lic­ki nie ist­nie­je, a bisku­pi uwa­ża­ją­cy się za jego repre­zen­tan­tów powin­ni pod­po­rząd­ko­wać się Moskwie.

W liście wysła­nym do hie­rar­chów pra­wo­sław­nych w kwiet­niu br. zwierzch­nik Kościo­ła gre­ko­ka­to­lic­kie­go, kar­dy­nał Lubo­myr Huzar stwier­dził, iż posta­no­wie­nia sobo­ru lwow­skie­go były aktem bez­praw­nej inge­ren­cji w życie wspól­no­ty unic­kiej. Arcy­bi­skup Huzar odniósł się do powszech­nej po stro­nie pra­wo­sław­nej oce­ny unii brze­skiej jako aktu przy­mu­so­we­go wcie­le­nia wspól­no­ty pra­wo­sław­nej do Kościo­ła rzym­sko­ka­to­lic­kie­go.

Metro­po­li­ta Smo­leń­ska Kiriłł (Cyryl), odpo­wie­dzial­ny w patriar­cha­cie moskiew­skim za kon­tak­ty zagra­nicz­ne, stwier­dził, iż prze­szko­dą w gre­ko­ka­to­lic­ko-pra­wo­sław­nym poro­zu­mie­niu jest wro­gie nasta­wie­nie stro­ny unic­kiej do Cer­kwi pra­wo­sław­nej. Metro­po­li­ta zauwa­żył jed­nak, iż posłu­gi­wa­nie się sobo­rem do wzmac­nia­nia uprze­dzeń prze­ciw Moskwie jest absur­dem. Zarów­no uni­ci jak i pra­wo­sław­ni w ZSRR cier­pie­li repre­sje i co do tego nie ma wąt­pli­wo­ści – stwier­dził metro­po­li­ta.

:: Wię­cej o sobo­rze lwow­skim w Prze­glą­dzie Pra­wo­sław­nym oraz Tygo­dni­ku Kato­lic­kim “Nie­dzie­la”