Malula — ostatnia ostoja języka aramejskiego

50 kilo­me­trów od Damasz­ku znaj­du­je się mała, liczą­ca oko­ło 5 tys. miesz­kań­ców miej­sco­wość Malu­la. Uwa­ża się, że dzię­ki geo­gra­ficz­ne­mu­po­ło­że­niuw Malu­li mówi­się jesz­cze języ­kiem ara­mej­skim, uży­wa­nym w Pal­sty­nie w cza­sach Jezusa.Mieszkańcy Malu­li wyzna­ją chrze­ści­jań­stwo.

Malu­la była odcię­ta od arab­sko­ję­zycz­nej resz­ty Syrii przez pasmo gór­skie i pusty­nię, co miej­sco­wa tra­dy­cja chrze­ści­jań­ska uwa­ża wręcz za cud. Nie­któ­rzy porów­nu­ją ten cud z tym, któ­ry przed dwo­ma tysią­ca­mi lat miał się wyda­rzyć w mie­ście Petra w Jor­da­nii, kie­dy to pomię­dzy ska­ła­mi mia­ło otwo­rzyć się przej­ście, pozwa­la­jąc na uciecz­kę przed poga­na­mi świę­tej Tekli. Mia­ła ona zostać pocho­wa­na w klasz­to­rze w pobli­żu Malu­la, któ­ry nosi jej imię. W pobli­żu tego klasz­to­ru znaj­du­je się kościół pra­wo­sław­ny pod wezwa­niem Świę­te­go Jerze­go, gdzie codzien­nie wier­ni i tury­ści słu­cha­ją i odma­wia­ją modli­twę „Ojcze nasz” sło­wa­mi, jak po raz pierw­szy wymó­wił ją swo­imi usta­mi Jezus Chry­stus: „Abu­na di bishe­maya…”.

Miesz­kań­cy Malu­la, są oni dum­ni z tego, że są jedy­ną na świe­cie miej­sco­wo­ścią zamiesz­ka­łą w więk­szo­ści przez chrze­ści­jan, mówią­cych po ara­mej­sku. Języ­kiem tym mówią jesz­cze nie­któ­rzy miesz­kań­cy dwóch sąsied­nich miej­sco­wo­ści, Bakha i Yuba­din, będą­cy jed­nak muzuł­ma­na­mi. Według miej­sco­wej tra­dy­cji miesz­kań­cy Yuba­din prze­szli na islam przed oko­ło czte­ry­stu laty, ale zmie­nia­jąc reli­gię, nie zmie­ni­li języ­ka ara­mej­skie­go na arabski.Mieszkańcy Yuba­din skar­żą się np., że bli­skość Damasz­ku, w któ­rym pra­cu­je miej­sco­wa mło­dzież, oraz nowe tech­no­lo­gie są zagro­że­niem dla języ­ka, któ­rym dzi­siaj mówi już tak mało osób. Przy­pusz­cza się, że ara­mej­skim posłu­gu­je się aktu­al­nie jedy­nie oko­ło 18 tys. osób, cho­ciaż rząd syryj­ski stwo­rzył nawet Ośro­dek Stu­diów Języ­ka Ara­mej­skie­go w Malu­la, któ­re­go zada­niem jest np. aktu­ali­za­cja gra­ma­ty­ki zacho­wa­nej przez tra­dy­cję mówio­ną.

Rząd syryj­ski chce rów­nież wyko­rzy­stać jubi­le­usz Roku Świę­te­go Paw­ła w celach tury­stycz­nych, zwłasz­cza napływ tury­stów chrze­ści­jań­skich z całe­go świa­ta, w tym wła­śnie do Malu­la. To w koń­cu w Damasz­ku Apo­stoł Naro­dów, jak zwie się Paw­ła, nawró­cił się na chrze­ści­jań­stwo i zaczął swo­ją misyj­ną dzia­łal­ność przed dwo­ma tysią­ca­mi lat.