Niemiecki episkopat za Komunią dla ewangelickich współmałżonków — Nihil novi, ale..

W opu­bli­ko­wa­nym komu­ni­ka­cie na zakoń­cze­nie zgro­ma­dze­nia ple­nar­ne­go DBK w Ingol­stadt, bisku­pi pod­kre­śli­li, że wyda­nie instruk­cji wyni­ka z dużej ilo­ści mał­żeństw o róż­nej przy­na­leż­no­ści wyzna­nio­wej w Niem­czech. Doku­ment jest efek­tem wie­lo­let­niej pra­cy, jed­nak jego osta­tecz­na wer­sja będzie zna­na dopie­ro za kil­ka tygo­dni. Obra­du­ją­cy w Ingol­stadt epi­sko­pat wydał jedy­nie komu­ni­kat w spra­wie, a pod­czas kon­fe­ren­cji pra­so­wej kard. Rein­hard Marx, prze­wod­ni­czą­cy DBK, odpo­wia­dał na pyta­nia dzien­ni­ka­rzy.

Nad tek­stem pra­co­wa­ły wspól­nie Komi­sja ds. Eku­me­ni­zmu i Komi­sja ds. Wia­ry DBK wspo­ma­ga­jąc się podob­ny­mi doku­men­ta­mi z innych kra­jów i papie­ską adhor­ta­cją Amo­ris laeti­tia. Bisku­pi pod­kre­śla­ją, że doku­ment skie­ro­wa­ny jest przede wszyst­kim do dusz­pa­ste­rzy:

To wła­śnie im daje­my do rąk wska­zów­ki do dusz­pa­ster­skie­go towa­rzy­sze­nia mał­żeń­stwom o róż­nej przy­na­leż­no­ści wyzna­nio­wej celem wyja­śnie­nia czy wspól­ny udział w Eucha­ry­stii w Koście­le kato­lic­kim jest moż­li­wy.

Doku­ment zakła­da, że w przy­pad­ku mał­żeństw wyzna­nio­wo mie­sza­nych ewan­ge­lic­cy współ­mał­żon­ko­wie mogą w poje­dyn­czych przy­pad­kach, w któ­rych roz­po­zna­no ducho­wy głód za wspól­nym przyj­mo­wa­niem Komu­nii, mogą przy­stą­pić do Komu­nii w Koście­le rzym­sko­ka­to­lic­kim. Zapo­wia­da­na instruk­cja zachę­ca do takie­go roz­wią­za­nia w tro­sce o trwa­łość zawar­te­go mał­żeń­stwa i wia­rę mał­żon­ków.

Kanon 844 § 4 gło­si:

Jeśli ist­nie­je nie­bez­pie­czeń­stwo śmier­ci albo przy­na­gla inna poważ­na koniecz­ność, uzna­na przez bisku­pa die­ce­zjal­ne­go lub Kon­fe­ren­cję Epi­sko­pa­tu, sza­fa­rze kato­lic­cy mogą godzi­wie udzie­lać wymie­nio­nych sakra­men­tów tak­że pozo­sta­łym chrze­ści­ja­nom, nie mają­cym peł­nej wspól­no­ty z Kościo­łem kato­lic­kim, któ­rzy nie mogą się udać do sza­fa­rza swo­jej wspól­no­ty i sami o nie pro­szą, jeśli odno­śnie do tych sakra­men­tów wyra­ża­ją wia­rę kato­lic­ką i do ich przy­ję­cia są odpo­wied­nia przy­go­to­wa­ni.

Klu­czo­wą wypo­wie­dzią doku­men­tu jest stwier­dze­nie, że wszy­scy, któ­rzy żyją w mał­żeń­stwach wyzna­nio­wo mie­sza­nych, mogą przy­stą­pić do Eucha­ry­stii w Koście­le rzym­sko­ka­to­lic­kim, jeśli po roz­mo­wie dusz­pa­ster­skiej z kapła­nem albo inną oso­bą odpo­wie­dzial­ną za dusz­pa­ster­stwo, roz­są­dzą w swo­im sumie­niu, że akcep­tu­ją eucha­ry­stycz­ną wia­rę Kościo­ła kato­lic­kie­go i chcą zaspo­ko­ić swój głód przy Sto­le Pań­skim.

Bawar­ski biskup lute­rań­ski Hein­rich Bed­ford-Strohm, któ­ry jest jed­no­cze­śnie prze­wod­ni­czą­cym Rady Ewan­ge­lic­kie­go Kościo­ła Nie­miec (EKD), wyra­ził uzna­nie dla decy­zji nie­miec­kie­go epi­sko­pa­tu rzym­sko­ka­to­lic­kie­go. – To kolej­ny waż­ny krok na eku­me­nicz­nej dro­dze. To ogrom­ne uła­twie­nie dla ludzi, któ­rym wspól­na jest nie tyl­ko wia­ra w Jezu­sa Chry­stu­sa, ale tak­że dzie­lą ze sobą życie. Mam nadzie­ję, że w przy­szło­ści stro­na kato­lic­ka umoż­li­wi kato­lic­kim współ­mał­żon­kom udział w Wie­cze­rzy Pań­skiej spra­wo­wa­nej w Koście­le ewan­ge­lic­kim – powie­dział ewan­ge­lic­ki biskup.

Komen­tarz — co mówi, a cze­go nie mówi doku­ment

1. Na samym począt­ku war­to pod­kre­ślić, że nie zna­my jesz­cze osta­tecz­ne­go brzmie­nia doku­men­tu, a punk­tem odnie­sie­nia jest dość lako­nicz­ny komu­ni­kat oraz odpo­wie­dzi kard. Rein­har­da Marxa udzie­lo­ne na pyta­nia dzien­ni­ka­rzy pod­czas kon­fe­ren­cji pra­so­wej.
2. Wbrew nie­któ­rym donie­sie­niom pra­so­wym, doku­ment nie przed­sta­wia gene­ral­ne­go, powszech­nie obo­wią­zu­ją­ce­go roz­wią­za­nia pro­ble­mu dusz­pa­ster­skie­go, a jest tyl­ko i aż pasto­ral­ną instruk­cją (nie­miec­kie sło­wo Han­dre­ichung ozna­cza dosłow­nie „poda­nie ręki”) skie­ro­wa­ną do dusz­pa­ste­rzy – świec­kich, ale też duchow­nych w indy­wi­du­al­nych przy­pad­kach
3. Doku­ment nie sta­no­wi nowe­go pra­wa czy nauki, a jest wyni­kiem inter­pre­ta­cji ist­nie­ją­cych już zasad zapi­sa­nych w Kodek­sie Pra­wa Kano­nicz­ne­go, stąd też nie wyma­ga akcep­ta­cji przez Sto­li­cę Apo­stol­ską, choć – jak zapo­wie­dział kard. Marx – papież otrzy­ma doku­ment przed publi­ka­cją. Tekst ma zatem cha­rak­ter dusz­pa­ster­ski, a nie dogma­tycz­ny.
4. Nie wie­my jesz­cze, w jaki spo­sób doku­ment defi­niu­je uzna­nie kato­lic­kiej nauki o Wie­cze­rzy Pań­skiej – czy cho­dzi o kon­cen­tra­cję na kwe­stii rze­czy­wi­stej (cie­le­snej) obec­no­ści Chry­stu­sa w Eucha­ry­stii z wyłą­cze­niem innych aspek­tów eucha­ry­stycz­no-ekle­zjo­lo­gicz­nych czy też o uzna­nie pozo­sta­łych ele­men­tów rzym­sko­ka­to­lic­kiej teo­lo­gii eucha­ry­stycz­nej, w tym roli kapłań­stwa jako warun­ku waż­no­ści Sakra­men­tu. Kry­ty­cy zbyt libe­ral­ne­go podej­ścia do kano­nu 844 wska­zu­ją, że ist­nie­ją doku­men­ty będą­ce czę­ścią Urzę­du Nauczy­ciel­skie­go Kościo­ła, któ­re widzą uzna­nie kato­lic­kiej nauki o Eucha­ry­stii w szer­szej per­spek­ty­wie, nie tyl­ko tej odno­szą­cej się do spo­so­bu obec­no­ści Pana Jezu­sa w Sakra­men­cie Ołta­rza.
5. Przyj­mu­jąc szer­szą per­spek­ty­wę ist­nie­je moż­li­wość odczy­ta­nia pro­po­no­wa­nej instruk­cji jako zachę­ty do kon­wer­sji współ­mał­żon­ków ewan­ge­lic­kich na kato­li­cyzm. Kard. Marx powie­dział pod­czas kon­fe­ren­cji pra­so­wej, że nie jest to inten­cją doku­men­tu, jed­nak nie zmie­nia to fak­tu, że będzie cie­szył się z każ­de­go przy­pad­ku przy­stą­pie­nia do Kościo­ła rzym­sko­ka­to­lic­kie­go, podob­nie jak to czy­ni Kościół ewan­ge­lic­ki, gdy ktoś zapra­gnie zostać ewan­ge­li­kiem.
6. Zapo­wie­dzia­na instruk­cja nie jest ani koń­cem, ani począt­kiem dia­lo­gu – wyma­ga wie­lu wyja­śnień.
7. Szcze­gól­nie istot­na jest odpo­wie­dzial­ność dusz­pa­ster­ska kapła­nów, ale tak­że bisku­pów. Doku­ment przy­ję­to ogrom­ną więk­szo­ścią gło­sów, jed­nak każ­dy z bisku­pów ma pra­wo na tere­nie swo­jej die­ce­zji nie uwzględ­nić doku­men­tu i naka­zać reali­za­cję rygo­ry­stycz­nej inter­pre­ta­cji prze­pi­sów pra­wa kano­nicz­ne­go.
8. Fak­tem jest, że doku­ment nie wpro­wa­dza zupeł­nie nowej jako­ści na obsza­rze prak­ty­ki dusz­pa­ster­skiej. Nie­za­leż­nie od ofi­cjal­nych usta­leń mię­dzy­ko­ściel­nych kato­li­cy i ewan­ge­li­cy w Niem­czech (i nie tyl­ko) prak­ty­ku­ją już gościn­ność eucha­ry­stycz­ną i nie ogra­ni­cza się to jedy­nie do związ­ków mał­żeń­skich.
9. Zasad­ni­czo zapo­wia­da­ny doku­ment nie sta­no­wi jakie­goś prze­ło­mu dogma­tycz­ne­go, jed­nak będzie miał szcze­gól­ną wymo­wę w kra­ju o tak zróż­ni­co­wa­nej struk­tu­rze wyzna­nio­wej. Dusz­pa­ster­ski głos epi­sko­pa­tu (nawet jeśli nie­jed­no­myśl­ne­go w tej kwe­stii) ma dużą wymo­wę sym­bo­licz­ną, a sym­bo­le w dia­lo­gu eku­me­nicz­nym mają ogrom­ne zna­cze­nie anty­cy­pu­ją­ce. Czym innym jest głos epi­sko­pa­tu i kon­kret­ne zale­ce­nia, a czymś innym twar­de kano­ny pra­wa kościel­ne­go. Doku­ment moż­na też odczy­ty­wać w szer­szym kon­tek­ście zade­kla­ro­wa­nej woli DBK o pogłę­bia­niu dążeń eku­me­nicz­nych po wspól­nym upa­mięt­nie­niu 500 lat refor­ma­cji. DBK pod­kre­śli­ła wolę dal­szej pra­cy nad eku­me­nicz­nym dorob­kiem osią­gnię­tym w 2017 roku.

» Ekumenizm.pl: Dywa­ga­cje na temat mał­żeństw wyzna­nio­wo mie­sza­nych

» Ekumenizm.pl: Eku­me­nicz­nie o mał­żeń­stwach wyzna­nio­wo mie­sza­nych