Protestancki episkopat

Czy ist­nie­je cos takie­go jak pro­te­stanc­ki epi­sko­pat? Dzię­ku­je za odpo­wiedź.

Poję­cie “pro­te­stan­ty­zmu” jest bar­dzo dys­ku­syj­ne — jego zakres i defi­ni­cja pozo­sta­ją nie­okre­ślo­ne. Stąd na tak posta­wio­ne pyta­nie moż­na jedy­nie pod­jąc pró­bę sfor­mu­ło­wa­nia pozy­tyw­nej odpo­wie­dzi.

Coś takie­go jak “pro­te­stanc­ki epi­sko­pat” z całą pew­no­ścią nie ist­nie­je. Może­my mówić jedy­nie o epi­sko­pa­cie angli­kań­skim oraz ewan­ge­lic­ko-lute­rań­skim, bowiem głów­nie w tych nur­tach deno­mi­na­cyj­nych spo­ty­ka­my Kościo­ły o ustro­ju epi­sko­pal­nym.

Epi­sko­pat wręcz kon­sty­tu­uje ist­nie­nie Wspól­no­ty Angli­kań­skiej - kole­gium bisku­pów Kościo­łów lokal­nych, uzna­ją­cych ducho­wy pry­mat arcy­bi­sku­pa Can­ter­bu­ry (zwierzch­nik Kościo­ła Anglii), i pozo­sta­ją­cych we wza­jem­nej łącz­no­ści (komu­nii).

Według teo­lo­gii angli­kań­skiej Kościół nie może ist­nieć bez urzę­du bisku­pa, trwa­ją­ce­go w łań­cu­chu suk­ce­sji apo­stol­skiej. To wła­śnie epi­sko­pat spra­wu­je w Kościo­łach angli­kań­skich wła­dzę wyko­naw­czą.

W Kościo­łach lute­rań­skich epi­sko­pat jest tyl­ko jed­nym z trzech ele­men­tów wła­dzy kościel­nej — pozo­sta­łe to syno­dy (wła­dza usta­wo­daw­cza) i kon­sy­sto­rze (wła­dza wyko­naw­cza). Na ogół dąży się do rów­no­wa­gi ele­men­tu epi­sko­pal­ne­go, kon­sy­stor­skie­go i syno­dal­ne­go.

W Kościo­łach ewan­ge­lic­kich urząd bisku­pa ma cha­rak­ter wizy­ta­cyj­ny. Zgod­nie ze swą nowo­te­sta­men­to­wą ety­mo­lo­gią epi­sko­pos to nad­zor­ca, trosz­czą­cy się o coś, strze­gą­cy cze­goś. Na ogół epi­sko­pa­ty ewan­ge­lic­kie zacho­wu­ją suk­ce­sję apo­stol­ską — tak rów­nież jest w przy­pad­ku pol­skich bisku­pów lute­rań­skich. Kon­fe­ren­cja Bisku­pów Ewan­ge­lic­kich (Lute­rań­skich) ma zatem jedy­nie funk­cję dorad­czą, ale może wystę­po­wać z kon­kret­ny­mi pro­po­zy­cja­mi na forum Syno­du.

Pole­cam zapo­zna­nie się z arty­ku­łem ks. Jana Gros­sa na temat urzę­du bisku­pa w Koście­le lute­rań­skim: “O urzę­dzie bisku­pim”.

Jacek Szy­mań­ski