Św. Tomasz

Było ich czte­rech, ewan­ge­li­ści ‑doszły mnie słu­chy, że było ich­pię­ciu, Tomasz “Ewan­ge­li­sta” Co moż­na o tym sądzić?????

Sza­now­ny Panie

Zapew­ne sły­szał Pan o apo­kry­ficz­nej Ewan­ge­lii wg św. Toma­sza, któ­ra nie nale­ży do kano­nu Nowe­go Testa­men­tu, wspól­ne­go dla całe­go chrze­ści­jań­stwa.

Ewan­ge­lia Toma­sza jest zbio­rem oko­ło stu, domnie­ma­nych wypo­wie­dzi Jezu­sa, któ­re­moż­na w pewien spo­sób umie­ścić w ramach tra­dy­cji gno­stycz­nej, z czym jed­nak pole­mi­zu­je wie­lu egze­ge­tów. Ewan­ge­lia Toma­sza zosta­ła odna­le­zio­na dopie­ro w 1945 roku w Egip­cie (ok. 100 km od Luk­so­ru) w kop­tyj­skim tłu­ma­cze­niu i ucho­dzi za opra­co­wa­nie pisma, któ­re­go nie zna­my. Czę­sto odkry­cie Ewan­ge­lii Toma­sza mylo­no z odkry­ciem gno­stycz­nej biblio­te­ki Nag Ham­ma­di.

Wie­le wypo­wie­dzi z Ewan­ge­lii Toma­sza mogło­by się bez pro­ble­mu zna­leźć w kano­nie Nowe­go Testa­men­tu — cho­dzi przedew­szyst­kim o te frag­men­ty, któ­re pocho­dzą z tzw. źró­dła Q, uży­wa­ne­go przez kano­nicz­ne ewan­ge­lie­syn­op­tycz­ne św. Mate­usza i św. Łuka­sza. Ogól­ny cha­rak­ter tego nie­zwy­kle cha­otycz­ne­go dzie­ła dale­ko odbie­ga od chrze­ści­jań­skiej orto­dok­sji.

O Ewan­ge­lii Toma­sza sta­ło się gło­śno po fil­mie “Styg­ma­ty” w reży­se­rii R. Wainw­ri­gh­t’a. Poja­wi­ły się wów­czas róż­ne­go rodza­ju kon­cep­cje spi­sko­we, jako­by Kościół (w domy­śle Rzym­sko­ka­to­lic­ki) skry­wał w swo­ich archi­wach nie­zna­ne ręko­pi­sy, któ­re, gdy­by zosta­ły ujaw­nio­ne, pod­wa­ży­ły­by sens Kościo­ła w takiej for­mie, jaką zna­my dziś. Powyż­sze nale­ży rozu­mieć jako mało ambit­ną i zupeł­nie nie­praw­dzi­wą sen­sa­cję obli­czo­ną na komer­cyj­ny suk­ces.

W fil­mie poja­wia się czę­sto zna­ny frag­ment z Ewan­ge­lii Toma­sza (77):

“Ja jestem świa­tło­ścią, któ­ra jest ponad wszyst­ki­mi. Ja jestem Peł­nią, Peł­nia wyszła ze mnie, Peł­nia doszła do mnie. Roz­łup­cie drze­wo, ja tam jestem. Pod­nie­ście kamień, a znaj­dzie­cie mnie tam.”

Ale w tej samej Ewan­ge­lii czy­ta­my rów­nież (141):

“Rzekł Jezus: Oto popro­wa­dzę ją, aby uczy­nić ją męż­czy­zną, aby sta­ła się sama duchem żywym, podob­nym do was, męż­czyzn. Każ­da kobie­ta, któ­ra uczy­ni sie­bie męż­czy­zną, wej­dzie do kró­le­stwa nie­bios.”

W języ­ku pol­skim nie bra­ku­je kil­ku, pro­fe­sjo­nal­nych tłu­ma­czeń Ewan­ge­lii Toma­sza — np: Apo­kry­fy Nowe­go Testa­men­tu. Tom I. Ewan­ge­lie apo­kry­ficz­ne, red. M. Sta­ro­wiey­ski, Lublin 1986.Polskojęzyczne wer­sje­Ewan­ge­lii Toma­sza moż­na odna­leźć tak­że w inter­ne­cie za pomo­cą wyszu­ki­wa­rek.

Oprócz Ewan­ge­lii Toma­sza ist­nie­ją inne, apo­kry­ficz­ne ewan­ge­lie jak np. Ewan­ge­lia św. Pio­tra, św. Andrze­ja, Ewy, Fili­pa, Mar­cjo­na (!), a nawet Juda­sza Iska­rio­ty.

Ser­decz­nie pozdra­wiam

Dariusz Bruncz

:: Wię­cej na temat Ewan­ge­lii św. Toma­sza

Zobacz tak­że:

:: Kerygma.pl: Recen­zja fil­mu “Styg­ma­ty”