Komańcza — wielokulturowa i ekumeniczna

Komań­cza jest nie­wiel­ką wsią leżą­cą na pogra­ni­czu Biesz­cza­dów i Beski­du Niskie­go, od połu­dnia gra­ni­czy ze Sło­wa­cją. Jest naj­bar­dziej zna­na jako miej­sce inter­no­wa­nia 50. lat temu kar­dy­na­ła Ste­fa­na Wyszyń­skie­go.

Komań­cza jest przy­kła­dem miej­sco­wo­ści, jakich wie­le w połu­dnio­wo-wschod­niej Pol­ski, w któ­rych obok sie­bie żyją i pra­cu­ją ludzie róż­nią­cy się kul­tu­ro­wo i reli­gij­nie. Co naj­waż­niej­sze, jest rów­nież przy­kła­dem współ­pra­cy mię­dzy chrze­ści­ja­na­mi nale­żą­cy­mi do Kościo­łów rzym­sko­ka­to­lic­kie­go, grec­ko­ka­to­lic­kie­go i pra­wo­sław­ne­go. Wier­ni te same świę­ta obcho­dzą kil­ka razy w roku, w koście­le i w cer­kwi, zgod­nie z rytem dwu kalen­da­rzy litur­gicz­nych: gre­go­riań­skie­go i juliań­skie­go.

W Komań­czy, liczą­cej zale­d­wie kil­ku­set miesz­kań­ców, znaj­du­ją się czte­ry drew­nia­ne świą­ty­nie. Naj­star­szą jest pra­wo­sław­na cer­kiew Opie­ki Mat­ki Bożej, pocho­dzą­ca z 1802 roku. Kościół kato­lic­ki pw. św. Józe­fa zbu­do­wa­no w 1950 roku. W ska­li kra­ju nie­zwy­kle ory­gi­nal­ną budow­lą sakral­ną jest grec­ko­ka­to­lic­ka cer­kiew pw. Opie­ki Naj­święt­szej Maryi Pan­ny, będą­ca pierw­szą kon­se­kro­wa­ną świą­ty­nią tego wyzna­nia w Pol­sce po II woj­nie świa­to­wej. Jej gór­na część, dato­wa­na na 1802 rok, zosta­ła zre­kon­stru­owa­na po prze­nie­sie­niu z odda­lo­nych kil­ka­dzie­siąt kilo­me­trów Dudy­niec. Nato­miast dol­ną, muro­wa­ną cześć, zbu­do­wa­no w 1988 roku.

Czwar­tą świą­ty­nią jest kapli­ca w domu zakon­nym sióstr naza­re­ta­nek, przy­po­mi­na­ją­cym wil­lę uzdro­wi­sko­wą. Zbu­do­wa­no ją w 1931 roku, w sty­lu szwaj­car­skim, To tutaj przez rok prze­by­wał inter­no­wa­ny Pry­mas Pol­ski, w paź­dzier­ni­ku 1956 roku odzy­skał wol­ność i powró­cił do pra­cy w War­sza­wie.

Na zdję­ciach: świą­ty­nie w Komań­czy: 1) cer­kiew pra­wo­sław­na, 2) cer­kiew grec­ko­ka­to­lic­ka. Fot. ks. Witold Pobie­dziń­ski.