Tworząc historię — episkopalianie w Polsce?

Lute­ra­nie, maria­wi­ci, sta­ro­ka­to­li­cy, pra­wo­sław­ni, rzym­scy kato­li­cy oraz angli­ka­nie tra­dy­cji epi­sko­pal­nej wzię­li udział w histo­rycz­nym spo­tka­niu poświę­co­ne­mu Kościo­ło­wi epi­sko­pal­ne­mu i moż­li­wo­ści powsta­nia wspól­no­ty tego wyzna­nia w Pol­sce. W spo­tka­niu, któ­re 31 mar­ca br. odby­ło się w pomiesz­cze­niach Para­fii Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­skiej w Kra­ko­wie, wziął udział bp Pier­re Wha­lon, prze­wod­ni­czą­cy Kon­wo­ka­cji Kościo­łów Epi­sko­pal­nych w Euro­pie. Uko­ro­no­wa­niem spo­tka­nia była pierw­sza w histo­rii Kra­ko­wa Eucha­ry­stia w obrząd­ku angli­kań­skim.

Spo­tka­nie zosta­ło przy­go­to­wa­ne i zor­ga­ni­zo­wa­ne przez zało­ży­cie­li epi­sko­pal­ne­go blo­ga Don’t Sho­ot the Pro­phet (dstp.cba.pl) – Jaro­sła­wa Kubac­kie­go, dusz­pa­ste­rza wspól­no­ty eku­me­nicz­nej w Leiden (Holan­dia) oraz Łuka­sza Linie­wi­cza, stu­den­ta pra­wa w Gro­nin­gen. – Nie­któ­rzy myślą, że wie­lość wyznań pro­wa­dzi do roz­bi­cia chrze­ści­jań­stwa, inni, że jest to waż­ne i twór­cze zróż­ni­co­wa­nie prze­ka­zu ewan­ge­licz­ne­go. Do tej pory bra­ko­wa­ło w Pol­sce angli­kań­skie­go ducha i mamy nadzie­ję, że nasze spo­tka­nie to zmie­ni – powie­dział przed modli­twą ks. prof. Kon­rad M. Paweł Rud­nic­ki z Kościo­ła Sta­ro­ka­to­lic­kie­go Maria­wi­tów, dusz­pa­sterz kra­kow­skich maria­wi­tów oby­dwu wyznań, któ­ry jako dok­tor astro­no­mii prze­by­wał w latach 70. na sty­pen­dium nauko­wym w Los Ange­les i tam też spra­wo­wał posłu­gę kapłań­ską w para­fii epi­sko­pal­nej.

Refe­rat wstęp­ny wygło­sił prof. Daniel Joslyn-Sie­miat­ko­ski, wykła­dow­ca histo­rii Kościo­ła w Church Divi­ni­ty Scho­ol of the Paci­fic, a obec­nie pro­fe­sor wizy­tu­ją­cy w Oks­for­dzie. Teo­log przed­sta­wił histo­rię angli­ka­ni­zmu w Euro­pie oraz Ame­ry­ce Pół­noc­nej, zwra­ca­jąc szcze­gól­ną uwa­gę na róż­ne wymia­ry angli­kań­sko-epi­sko­pal­nej tra­dy­cji — libe­ra­lizm, kon­ser­wa­tyw­ny ewan­ge­li­ka­lizm i anglo­ka­to­li­cyzm. Omó­wio­ne zosta­ły rów­nież wąt­ki zwią­za­ne z ducho­wo­ścią litur­gii, eku­me­ni­zmem i ordy­na­cją kobiet oraz waż­ne punk­ty angli­kań­skiej tra­dy­cji teo­lo­gicz­nej, w tym teo­lo­gia sakra­men­tów oraz zna­cze­nie Kościo­ła lokal­ne­go.

Łukasz Linie­wicz i Jaro­sław Kubac­ki wygło­si­li refe­rat, zary­so­wu­jąc histo­rię ruchu angli­kań­skie­go w Pol­sce tak­że w kon­tek­ście aktu­al­nej, epi­sko­pal­nej ini­cja­ty­wy, któ­rej cha­rak­ter ma być inklu­zyw­ny, ale i głę­bo­ko zanu­rzo­ny w kato­lic­kiej tra­dy­cji litur­gicz­nej repre­zen­to­wa­nej przez angli­ka­nizm. – Dzi­siej­sze spo­tka­nie jest spo­tka­niem z angli­ka­ni­zmem, chę­cią zna­le­zie­nia się w samym ser­cu angli­ka­ni­zmu, któ­rym jest Eucha­ry­stia. Chce­my poroz­ma­wiać o tym, co to zna­czy być angli­ka­ni­nem, a nie moż­na tego okre­ślić bez kon­tek­stu litur­gicz­ne­go, któ­ry oczy­wi­ście wszyst­kie­go nie wyczer­pu­je – pod­kre­ślił Kubac­ki. – Nie cho­dzi o dekla­ra­cje wstą­pie­nia do takiej wspól­ny czy o jakie­kol­wiek zobo­wią­za­nia. Spo­tka­nie uzna­my za uda­ne, jeśli poroz­ma­wia­my i zasta­no­wi­my się nad moż­li­wo­ścią stwo­rze­nia takiej wspól­no­ty – dodał.

Jak Jan Paweł II epi­sko­pal­ne­go bisku­pa przyj­mo­wał

Głos zabrał bp Pier­re Wha­lon, pierw­szy wybra­ny biskup epi­sko­pal­ny na Euro­pę,  przed­sta­wia­jąc misję i dzie­je Kon­wo­ka­cji Kościo­łów Epi­sko­pal­nych Euro­py. Zebra­nych przy­wi­tał pozdro­wie­niem w j. pol­skim: Niech będzie pochwa­lo­ny Jezus Chry­stus. Jak się oka­za­ło biskup nauczył się tego pozdro­wie­nia wie­le lat temu… ze wzglę­du na Jana Paw­ła II. — Na dzień przed przy­ję­ciem świę­ceń bisku­pich w koście­le epi­sko­pal­nym w Rzy­mie zadzwo­nił do mnie Jan Paweł II i zapro­sił do sie­bie, abym w ten spo­sób mógł zostać powi­ta­ny w Euro­pie. Przy­wi­ta­łem go po pol­sku i bar­dzo mu się to spodo­ba­ło. Gdy spo­tka­li­śmy się następ­nym razem prze­śle­dzi­li­śmy linię naszej suk­ce­sji apo­stol­skiej i oka­za­ło się, że sty­ka­ją się w XV wie­ku w oso­bie kar­dy­na­ła metro­po­li­ty Flo­ren­cji – powie­dział.

Kon­wo­ka­cja w odróż­nie­niu od Kape­la­nii Kościo­ła Anglii w War­sza­wie nie jest ogra­ni­czo­na tyl­ko do angli­ka­nów wywo­dzą­cych się z kra­jów anglo­ję­zycz­nych, ale jest otwar­ta rów­nież na oso­by poszu­ku­ją­ce ducho­we­go domu z innych krę­gów kul­tu­ro­wych i języ­ków. Kon­wo­ka­cja posia­da dzie­więć para­fii m.in. we Fran­cji, Austrii, Niem­czech, Szwaj­ca­rii, Bel­gii. Trwa­ją roz­mo­wy ws. powo­ła­nia chiń­sko­ję­zycz­nej para­fii epi­sko­pal­nej w Buda­pesz­cie. – Poma­ga­li­śmy Kościo­ło­wi Anglii w zało­że­niu para­fii w Zagrze­biu. Odwie­dzi­łem rów­nież małą wspól­no­tę epi­sko­pal­ną w Kazach­sta­nie, któ­ra dziś już nie ist­nie­je. Z badań, jakie prze­pro­wa­dzi­li­śmy w 2006 roku wyni­ka, że tyl­ko 25% naszych wier­nych to anglikanie/episkopalianie z uro­dze­nia. Naszą jurys­dyk­cją obej­mu­je­my tych, któ­rzy o to pro­szą. Ma ona cha­rak­ter nie­ge­ogra­ficz­ny  – dodał. Biskup poin­for­mo­wał o pro­jek­cie powsta­nia modli­tew­ni­ków ‘Ame­ri­can Book of Com­mon Pray­er’ w j. fran­cu­skim, nie­miec­kim, wło­skim i hisz­pań­skim. – I być może w j. pol­skim – uzu­peł­nił. Kon­wo­ka­cja pro­wa­dzi rów­nież inten­syw­ną dzia­łal­ność dusz­pa­ster­ską wśród mło­dzie­ży stu­denc­kiej oraz pro­wa­dzi ośrod­ki pomo­cy dia­ko­nij­nej (Flo­ren­cja).

Pierw­sza litur­gia angli­kań­ska w Kra­ko­wie

Spo­tka­nie zakoń­czy­ła Eucha­ry­stia, któ­rej prze­wod­ni­czył bp Wha­lon, a asy­sto­wał mu kapł. M. Paweł Rud­nic­ki oraz br. Jaro­sław M. Iza­ak Kubac­ki. Było to pierw­sze nabo­żeń­stwo angli­kań­skie w histo­rii Kra­ko­wa! Litur­gia odby­ła się w dzień wspo­mnie­nia Joh­na Don­na, twór­cy poezji mistycz­nej nie­zwy­kle zasłu­żo­ne­go dla angiel­skiej lite­ra­tu­ry, kon­wer­ty­ty z rzym­skie­go kato­li­cyzm na angli­ka­nizm i dzie­ka­na kate­dry św. Paw­ła w Lon­dy­nie. W kaza­niu bp Wha­lon odniósł się do doświad­cze­nia wia­ry Don­na, ale rów­nież i do wła­snej dro­gi, któ­ra popro­wa­dzi­ła go do Kościo­ła angli­kań­skie­go. – Angli­ka­nizm jest pro­stym spo­so­bem bycia chrze­ści­ja­ni­nem, a nie ide­olo­gią. Chce prze­ka­zać wier­nym nie­zbęd­ne mini­mum dla naśla­do­wa­nia Chry­stu­sa. Nie twier­dzi­my, że posia­da­my peł­nię wia­ry jak czy­nią to inni. Mogę czer­pać z całe­go chrze­ści­jań­stwa – refor­mo­wa­ne­go, pra­wo­sław­ne­go i rzym­skie­go – pozo­sta­jąc jed­no­cze­śnie w moim Koście­le. Naj­waż­niej­sze jed­na, że mogę spra­wo­wać swo­je zba­wie­nie z bojaź­nią i drże­niem, jak mówił ap. Paweł – stwier­dził biskup.

W nie­da­le­kiej przy­szło­ści zor­ga­ni­zo­wa­ne będą reko­lek­cje angli­kań­skie. A jesz­cze wcze­śniej na łamach ekumenizm.pl uka­że się wywiad z bp. Wha­lo­nem.

foto: Piotr Kali­now­ski