Zmarł ks. Stanisław Musiał

W pią­tek 5 mar­ca br. w Kra­ko­wie w wie­ku 66 lat zmarł jezu­ita ks. Sta­ni­sław Musiał, publi­cy­sta i filo­zof. Był wiel­kim orę­dow­ni­kiem dia­lo­gu chrze­ści­jań­sko-żydow­skie­go, bez­względ­nie kry­ty­ko­wał wszel­kie prze­ja­wy anty­se­mi­ty­zmu i kse­no­fo­bii w Koście­le.

Od 1986 r. był człon­kiem Komi­sji Epi­sko­pa­tu Pol­ski do spraw Dia­lo­gu z Juda­izmem, do 1995 peł­nił w niej funk­cję sekre­ta­rza.

W 1987 roku przy­czy­nił się do pod­ję­cia decy­zji o prze­nie­sie­niu klasz­to­ru Kar­me­li­ta­nek z tere­nu obo­zu w Oświę­ci­miu. Pod­czas kon­flik­tu o krzy­że w Oświę­ci­miu mówił, że żaden z nich nie powi­nien stać na żwi­ro­wi­sku przy byłym obo­zie, a Auschwitz powi­nien stać się pomni­kiem Holo­kau­stu.

W 2001 r. jako ofi­cjal­ny przed­sta­wi­ciel pol­skie­go Kościo­ła uczest­ni­czył w uro­czy­sto­ściach żałob­nych w Jedwab­nem, zor­ga­ni­zo­wa­nych w 60. rocz­ni­cę maso­we­go mor­du na Żydach z tego mia­stecz­ka.

Uro­dził się w 1938 roku w Łoso­si­nie Gór­nej k. Lima­no­wej. Stu­dio­wał filo­zo­fię na Wydzia­le Filo­zo­ficz­nym Towa­rzy­stwa Jezu­so­we­go w Kra­ko­wie w latach 1957–1960 oraz teo­lo­gię na Wydzia­le Teo­lo­gicz­nym Bobo­la­num w War­sza­wie w latach 1960–1964. Stu­dio­wał tak­że w Rzy­mie i Mona­chium. Był auto­rem prac na temat histo­rii rene­san­su we Fran­cji (dok­to­rat z filo­zo­fii fran­cu­skie­go rene­san­su) i wie­lu tek­stów publi­cy­stycz­nych w pra­sie kra­jo­wej i zagra­nicz­nej, m.in. w “Tygo­dni­ku Powszech­nym”, “Gaze­cie Wybor­czej”, “Wprost”, “Midra­szu”, “Polin”, “Życiu Ducho­wym”. Wydał m.in. zbiór felie­to­nów “Dwa­na­ście koszy ułom­ków”, któ­re publi­ko­wał w “Tygo­dni­ku Powszech­nym” oraz “Czar­ne jest czar­ne”, wybór tek­stów poświę­co­nych pro­ble­ma­ty­ce sto­sun­ków mię­dzy chrze­ści­ja­na­mi a Żyda­mi, w więk­szo­ści dru­ko­wa­nych wcze­śniej na łamach cza­so­pism.

Był pierw­szym lau­re­atem Grand Press w dzie­dzi­nie publi­cy­sty­ki przy­zna­wa­ne­go przez mie­sięcz­nik “Press”. W 2001 r. został lau­re­atem nagro­dy Jana Kar­skie­go i Poli Nireń­skiej, przy­zna­wa­nej przez Żydow­ski Insty­tut Nauko­wy (YIVO) auto­rom prac na temat sto­sun­ków pol­sko-żydow­skich oraz publi­ka­cji naj­le­piej odzwier­cie­dla­ją­cych wkład Żydów pol­skich w pol­ską kul­tu­rę. W uza­sad­nie­niu pod­kre­ślo­no, że lau­re­at kon­se­kwent­nie wystę­pu­je prze­ciw­ko anty­se­mi­ty­zmo­wi i kse­no­fo­bii.

Jego poglą­dy i arty­ku­ły czę­sto wzbu­dza­ły kon­tro­wer­sje. Do naj­gło­śniej­szych nale­ża­ły 2 tek­sty opu­bli­ko­wa­ne w 2000 r. w “Gaze­cie Wybor­czej”, w któ­rych ksiądz Musiał doma­gał się usu­nię­cia z kościo­łów w San­do­mie­rzu obra­zów przed­sta­wia­ją­cych rze­ko­me mor­dy rytu­al­ne, doko­na­ne przez Żydów.

W zeszłym roku, po ata­ku Sta­nów Zjed­no­czo­nych i ich sprzy­mie­rzeń­ców na Irak, czyn­nie włą­czył się ruch anty­wo­jen­ny — pisał, prze­ma­wiał i demon­stro­wał. W arty­ku­le “Bóg nie jest po naszej stro­nie” opu­bli­ko­wa­nym w “Rzecz­po­spo­li­tej”, pisał, że nie jest dopusz­czal­na modli­twa za pol­skich żoł­nie­rzy wal­czą­cych w Ira­ku, bowiem poje­cha­li oni tam jako najem­ni­cy, swo­ista “legia cudzo­ziem­ska”, a nie repre­zen­tan­ci pań­stwa pol­skie­go. Kry­ty­ko­wał też posta­wę pol­skie­go kościo­ła, któ­ry — wbrew opi­nii Jana Paw­ła II — nie zajął jasne­go sta­no­wi­ska wobec woj­ny.

Ksiądz Musiał bywał kry­ty­ko­wa­ny za swo­je ostre, cza­sem jed­no­stron­ne opi­nie. Za swo­je wypo­wie­dzi na temat krzy­ży w Oświę­ci­miu otrzy­mał od pro­win­cja­ła zako­nu jezu­itów zakaz publicz­ne­go for­mu­ło­wa­nia opi­nii w tej i podob­nych spra­wach.

Forum Znak