Biskup o kardynale, który nie został papieżem

Ordy­na­riusz die­ce­zji Jales, Bra­zy­lia, bp Deme­trio Valen­ti­ni, napi­sał na inter­ne­to­wej stro­nie swo­jej­die­ce­zji arty­kuł poświę­co­ny zmar­łe­mu nie­daw­no kar­dy­na­ło­wi Alo­ísio Lor­sche­ide­ro­wi.

Lor­sche­ider został bisku­pem w 1962 r., w roku roz­po­czę­cia Sobo­ru Waty­kań­skie­go II. Biskup Valen­ti­ni był obec­ny przy tym, jak bra­zy­lij­scy bisku­pi, uczest­ni­cy Sobo­ru, zebra­li się na pierw­szym spo­tka­niu w „Domus Mariae”, w domu wło­skiej Akcji Kato­lic­kiej. W arty­ku­le opi­su­je, jak to do bisku­pa Joao Alo­isio Hof­f­man­na pod­szedł biskup Jose Tavo­ra i zapy­tał go, czy to on jest bisku­pem teo­lo­giem. Ten zaprze­czył, wska­zu­jąc zara­zem bisku­pa Lor­sche­ide­ra: „Teo­lo­giem jest ten, tam!”. Bp. Távo­ra natych­miast skie­ro­wał się do nie­go, zapra­sza­jąc go, aby koor­dy­no­wał spo­tka­nia bra­zy­lij­skich bisku­pów w „Domus Mariae” w okre­sie trwa­nia Sobo­ru. Odtąd bp. Lor­sche­ider stał się jed­ną z naj­waż­niej­szych posta­ci w bra­zy­lij­skim epi­sko­pa­cie, zosta­jąc po Sobo­rze wybra­ny na sekre­ta­rza gene­ral­ne­go Naro­do­wej Kon­fe­ren­cji Bisku­pów Bra­zy­lii (CNBB), a zaraz potem jej prze­wod­ni­czą­cym, będąc rów­nież wybra­ny prze­wod­ni­czą­cym Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tów Ame­ry­ki Łaciń­skiej. Wia­do­mo, że papież Paweł VI darzył go wiel­kim zaufa­niem i czę­sto w potrze­bie zwra­cał się do nie­go z proś­bą o pomoc.

Po śmier­ci Paw­ła VI to wła­śnie Lor­sche­ider był naj­waż­niej­szym kan­dy­da­tem na nie­wło­skie­go papie­ża. Sam póź­niej­szy papież Jan Paweł I gło­so­wał wła­śnie na nie­go. Kie­dy jed­nak papież szyb­ko umarł, to dla­cze­go nie wybra­no na kolej­ne­go papie­ża Lor­sche­ider, a został nim Karol Woj­ty­ła? Biskup Deme­trios w swo­im arty­ku­le opi­su­je swo­ją na ten temat wer­sję.

Na krót­ko przed śmier­cią Jana Paw­ła I kar­dy­nał Lor­sche­ider miał pro­ble­my z ser­cem, kie­dy gło­sił roz­wa­ża­nia w ramach dni sku­pie­nia księ­żom z Die­ce­zji San­ta Cruz do Sul. Już czu­jąc się dobrze, udał się do Rzy­mu na kon­kla­we. Powia­da się, że w Rzy­mie spe­cjal­nie przy­go­to­wa­no na lot­ni­sku wózek inwa­lidz­ki, aby poka­zać wszyst­kim, że bra­zy­lij­ski kar­dy­nał nie nada­je się na papie­ża. Suge­ro­wa­no, że prze­cież jeden wła­śnie co umarł, i to nagle, więc nie było by wska­za­ne teraz zary­zy­ko­wać wybo­rem papie­ża, któ­ry rów­nież szyb­ko mógł­by umrzeć na ser­ce. Tym­cza­sem kar­dy­nał Lor­sche­ider żył jesz­cze przez pra­wie 30 lat.…

Nie będąc papie­żem, bra­zy­lij­ski kar­dy­nał dalej był dusz­pa­ste­rzem pro­ste­go ludu i waż­nym teo­lo­giem CNBB. Opo­wia­da się róż­ne cie­ka­we histo­rie z jego dzia­łal­no­ści, np. z 22 lat, kie­dy stał na cze­le archi­die­ce­zji For­ta­le­za. Uda­jąc się do wspól­not zazwy­czaj prze­by­wał w pro­stych dom­kach swo­ich czę­sto bar­dzo ubo­gich wier­nych. Biskup Deme­trio opo­wia­da, jak to pew­na kobie­ta zro­bi­ła mu kawę, wsy­pu­jąc wraz z nią i gotu­jąc nie­chcą­co duże­go kara­lu­cha. Kie­dy go zauwa­ży­ła, to go po pro­stu wycią­gnę­ła na oczach kar­dy­na­ła i poda­ła mu kawę, jedy­ną jaką posia­da­ła. Kar­dy­nał przy­po­mniał sobie sło­wa Jezu­sa z Ewan­ge­lii Mar­ka (16,18), że nawet pijąc jakąś tru­ci­znę, ta nie uczy­ni mu żad­ne­go zła i kawę, ugo­to­wa­ną wraz z tro­pi­kal­nym kara­lu­chem, wypił ku rado­ści zgro­ma­dzo­nych.

Biskup Deme­trio Valen­ti­ni w swo­im arty­ku­le opo­wia­da rów­nież, jak to pod­czas Zgro­ma­dze­nia CNBB sto­ją­cy na cze­le Die­ce­zji Ji-Para­na, w ama­zoń­skim sta­nie Ron­dônia, biskup Possa­mai popro­sił Naro­do­wą Kon­fe­ren­cję Bisku­pów Bra­zy­lii, aby ta zwró­ci­ła się do Rzy­mu z proś­bą o pozwo­le­nie sta­łym dia­ko­nom udzie­la­nia umie­ra­ją­cym sakra­men­tu namasz­cze­nia cho­rych na olbrzy­mim, zazwy­czaj pozba­wio­nym kapła­nów regio­nie Ama­zo­nii. Była to proś­ba, na któ­rą zaraz nie­któ­rzy z obec­nych zare­ago­wa­li nega­tyw­nie, jak cho­ciaż­by biskup Amau­ry Castan­ho, któ­ry zacy­to­wał sło­wa z Listu Jaku­ba: “jeśli ktoś z was jest cho­ry, wezwij­cie pre­zbi­te­rów”. Sie­dzą­cy za bisku­pem Castan­ho kar­dy­nał Alo­isio Lor­sche­ider dotknął natych­miast jego ramie­nia i przy­po­mniał mu: “Dom Amau­ry, sło­wo ‘pre­zbi­ter’ w tym kon­tek­ście nie ma tego same­go zna­cze­nia, jakie nada­je­my mu dzi­siaj!”. Bisku­po­wi te sło­wa się nie spodo­ba­ły, ale zamilkł wobec kar­dy­na­ła. Pod­czas prze­rwy w obra­dach biskup Valen­ti­ni zapy­tał już pry­wat­nie kar­dy­na­ła Lor­sche­ide­ra, jak­by on zare­ago­wał, będąc papie­żem, na tego typu proś­bę doty­czą­cą moż­li­wo­ści namasz­cza­nia umie­ra­ją­cych przez dia­ko­nów. Bra­zy­lij­ski kar­dy­nał odpo­wie­dział bisku­po­wi jasno i wyraź­nie:

“Gdy­by to zale­ża­ło ode mnie, roz­da­wał­bym urzę­dy zgod­nie z potrze­ba­mi ludu. Jeśli wspól­no­ta potrze­bo­wa­ła­by jakie­goś spo­wied­ni­ka, powie­dział­bym komuś: ty będziesz spo­wia­dał i wszyst­kim prze­ba­czał. Jeśli potrze­bo­wa­ła­by kogoś, aby namasz­czać cho­rych, pole­cił­bym jakiejś oso­bie, aby o to dobrze dba­ła. I jeśli wspól­no­ta potrze­bo­wa­ła­by kogoś, aby prze­wod­ni­czyć Eucha­ry­stii, to, po pro­stu, ktoś ze wspól­no­ty mógł­by zostać do tego prze­zna­czo­ny. Ta kwe­stia urzę­dów powin­na zostać prze­ana­li­zo­wa­na od góry do dołu, od urzę­du Pio­tra aż do ostat­nie­go urzę­du wpro­wa­dza­ne­go do naj­mniej­szych wspól­not.”

Biskup Deme­trio Valen­ti­ni koń­czy swój arty­kuł sło­wa­mi: “To tak myślał Dom Alo­ísio. Ten kar­dy­nał, co pra­wie został papie­żem. Ten kar­dy­nał, co nie został papie­żem. Nie­ste­ty!”

Ekumenizm.pl: Zmarł kar­dy­nał Alo­isio Lor­sche­ider