Episkopalna instrukcja

W Kon­fe­ren­cji w Lam­beth uczest­ni­czy sze­ściu­set pięć­dzie­się­ciu bisku­pów i bisku­pek, repre­zen­tu­ją­cych, liczą­ca ponad osiem­dzie­siąt mln chrze­ści­jan, Wspól­no­tę Angli­kań­ską. Nie­obec­nych jest dwu­stu trzy­dzie­stu zapro­szo­nych wcze­śniej hie­rar­chów, pocho­dzą­cych głów­nie z Kościo­łów afry­kań­skich, któ­re są jed­ny­mi z naj­licz­niej­szych we Wspól­no­cie: nige­ryj­skie­go (17,5 mln wier­nych), ugan­dyj­skie­go (8 mln wier­nych), kenij­skie­go (2,5 mln wier­nych) i rwan­dyj­skie­go.

Na tym tle zna­czą­cą jest bisku­pia repre­zen­ta­cja Kościo­ła Epi­sko­pal­ne­go z USA, zło­żo­na ze stu dwu­dzie­stu pię­ciu osób, zawia­du­ją­cych liczą­cym 2,3 mln wier­nych Kościo­łem.

Biskup Clay­ton Mat­thews, jeden z bli­skich współ­pra­cow­ni­ków biskup prze­wod­ni­czą­cej The Epi­sco­pal Church, Kath­ri­ne J. Scho­ri, roz­po­wszech­nił wśród hie­rar­chów tego Kościo­ła, uczest­ni­czą­cych w Kon­fe­ren­cji w Lam­beth, rodzaj instruk­cji (kon­fe­ren­cyj­ne­go prze­sła­nia?) doty­czą­cej komu­ni­ko­wa­nia się z inny­mi bisku­pa­mi.

Według ks. Dra Phi­li­pa Tur­ne­ra, wice­prze­wod­ni­czą­ce­go The Angli­can Com­mu­nion Insti­tu­te, celem instruk­cji jest stwo­rze­nie wra­że­nia, iż repre­zen­tan­ci TEC przy­by­li do Lam­beth z jed­no­li­tym prze­sła­niem, co jest para­dok­sal­ne zwa­żyw­szy na to, że jak dotąd epi­sko­pal­ny głos moż­na okre­ślić raczej jako wezwa­nie do cele­bro­wa­nia róż­no­rod­no­ści nie zaś budo­wa­nia jed­no­ści.

Zasad­ni­cze stwier­dze­nie instruk­cji mówi, że „pod­czas Kon­fe­ren­cji w Lam­beth, bisku­pi Wspól­no­ty Angli­kań­skiej odna­wia­ją swą głę­bo­ką jed­ność w Chry­stu­sie”. To w peł­ni orto­dok­syj­ne sfor­mu­ło­wa­nie jest dopeł­nio­ne fra­zą mówią­cą, że angli­kań­ska spo­łecz­ność „cele­bru­je zarów­no jed­ność jak i róż­no­rod­ność”. Dalej instruk­cja suge­ru­je, że „Wspól­no­ta Angli­kań­ska sta­no­wi sieć rela­cji ponad gra­ni­ca­mi kul­tu­ro­wy­mi, poli­tycz­ny­mi i gospo­dar­czy­mi”. Czy­ta­my w niej też, że „chrzest w Chry­stu­sie wyma­ga, byśmy zawsze zacho­wy­wa­li otwar­tość na sie­bie nawza­jem na naszej dro­dze wia­ry” oraz, że „Jezus nie wzy­wał nas do zgo­dy, lecz do miło­ści takiej jaką On kochał”, bowiem „nawet Piotr i Paweł nie zga­dza­li się z sobą”.

Powyż­sze wska­zów­ki co do pro­wa­dze­nia roz­mów z kon­fe­ren­cyj­ny­mi part­ne­ra­mi przez repre­zen­tan­tów Kościo­ła Epi­sko­pal­ne­go suge­ru­ją, zda­niem ks. Tur­ne­ra, że apo­sto­ło­wie w spo­sób upraw­nio­ny nie zga­dza­li się ze sobą co do cen­tral­nych ele­men­tów wia­ry i prak­ty­ki chrze­ści­jań­skiej. Tym­cza­sem, zarów­no dla apo­sto­łów jak i ojców Kościo­ła pew­ne wie­rze­nia oraz zacho­wa­nia były nie do zaak­cep­to­wa­nia. To wła­śnie chrze­ści­jań­ska miłość wyma­ga­ła w takich przy­pad­kach jed­no­ści.

Według ks. Tur­ne­ra, oma­wia­na instruk­cja wska­zu­je na to, że TEC chce zamiast wspól­no­ty budo­wać fede­ra­cję, któ­rej spo­iwem w miej­sce podzie­la­nej wia­ry będzie wza­jem­ne odda­nie i miłość.

Był­by to rodzaj zde­cen­tra­li­zo­wa­ne­go Kościo­ła płyn­nej nowo­cze­sno­ści, połą­czo­ne­go ideą wspól­nej misji. Wska­zu­je na to dal­sza część instruk­cji: „gdy angli­ka­nie dzia­ła­ją wspól­nie mocą Ducha Świę­te­go zmie­nia­my świat”. Dla kon­ser­wa­ty­stów w peł­ni akcep­to­wal­nym jest stwier­dze­nie, iż „pojed­naw­cze dzie­ło Chry­stu­sa sta­no­wi cen­trum nasze­go wspól­ne­go życia”. Jed­nak dalej owo pojed­na­nie jest przed­sta­wio­ne w ter­mi­nach „spra­wie­dli­wo­ści, miło­ści, miło­sier­dzia, uzdra­wia­nia stwo­rze­nia oraz zwal­cza­nia ubó­stwa”. Mamy tu do czy­nie­nia z poję­cia­mi, któ­re rów­nie dobrze moż­na by odnieść do celów dzia­ła­nia ONZ. Epi­sko­pal­na instruk­cja zda­je się suge­ro­wać, że z pola widze­nia współ­cze­sne­go angli­ka­ni­zmu zni­ka, klu­czo­wa dotąd dla chrze­ści­jań­stwa, kwe­stia któ­rą odda­ją sło­wa św. Paw­ła: „w Chry­stu­sie Bóg pojed­nał świat ze sobą”. Prze­sła­nie TEC nie sku­pia uwa­gi swych bisku­pów na zbaw­czej mocy śmier­ci i zmar­twych­wsta­nia Chry­stu­sa, lecz na moral­nej odpo­wie­dzial­no­ści angli­ka­nów za zło tego świa­ta, stwier­dza wice­prze­wod­ni­czą­cy The Angli­can Com­mu­nion Instiu­te.

Bisku­pom i biskup­kom Kościo­ła Epi­sko­pal­ne­go suge­ru­je się bra­nie w nawias bez­po­śred­niej przy­czy­ny tarć w dzi­siej­szym angli­ka­ni­zmie, czy­li bisku­piej ordy­na­cji Gene’a Robin­so­na, poprzez stwier­dze­nie, iż „by zacho­wać auten­tyzm, Kościół raczej sku­pia się na swej misji, niż na tym co go dzie­li”. Moż­na to odczy­tać jako wezwa­nie do kon­ty­nu­owa­nia wspól­nej misji wbrew ist­nie­ją­cym i praw­do­po­dob­nie pogłę­bia­ją­cym się podzia­łom.

Jeśli hie­rar­cho­wie z USA będą w Lam­beth upo­rczy­wie pre­zen­to­wać sta­no­wi­sko zary­so­wa­ne w przy­to­czo­nej instruk­cji, wów­czas trud­no będzie wyobra­zić sobie reali­za­cję wezwa­nia arcy­bi­sku­pa Can­ter­bu­ry, by uczest­nicz­ki i uczest­ni­cy kon­fe­ren­cji zacho­wy­wa­li ducha dia­lo­gu, zakła­da­ją­ce­go otwar­tość na zmia­nę wła­sne­go sta­no­wi­ska.