Mszał Piusa V w Magazynie SR

Redak­cja Maga­zy­nu Teo­lo­gicz­ne­go Sem­per Refor­man­da posta­no­wi­ła, poczy­na­jąc od naj­bliż­szej nie­dzie­li, 6 lute­go 2005, zamiesz­czać w kalen­da­rzu litur­gicz­nym tak­że czy­ta­nia mszal­ne na nie­dzie­le i waż­niej­sze świę­ta, obo­wią­zu­ją­ce w Koście­le łaciń­skim wg. ukła­du roku litur­gicz­ne­go odpo­wia­da­ją­ce­go kla­sycz­ne­mu ryto­wi rzym­skie­mu, sko­dy­fi­ko­wa­ne­mu w tzw. Msza­le św. Piu­sa V. Papież ten, wyko­nu­jąc uchwa­ły Sobo­ru Try­denc­kie­go doko­nał ujed­no­li­ce­nia i swe­go rodza­ju pod­su­mo­wa­nia dłu­giej dro­gi roz­wo­ju litur­gii rzym­skiej, nie wpro­wa­dza­jąc jed­nak skraj­nej uni­for­mi­za­cji, gdyż wyraź­nie zastrzegł, że zwy­cza­je lokal­ne mają­ce przy­naj­mniej 200 let­nią tra­dy­cję mogą być zacho­wa­ne.

Powa­ga i zna­cze­nie Kościo­ła Rzym­skie­go były jed­nak tak wiel­kie, że z cza­sem wie­le die­ce­zji przy­ję­ło ten Mszał. Osob­ną tra­dy­cję zacho­wa­li jedy­nie domi­ni­ka­nie, kar­tu­zi, kar­me­li­ci trze­wicz­ko­wi a tak­że archi­die­ce­zja medio­lań­ska (ryt ambro­zjań­ski) i nie­któ­re, bar­dzo nie­licz­ne kościo­ły w Tole­do i Sala­man­ce (ryt moza­rab­ski). Pomi­mo róż­nic w obrzę­dach wspól­ną cechą tych obrząd­ków, poza moza­rab­skim było sto­so­wa­nie tej samej i jedy­nej modli­twy eucha­ry­stycz­nej, Kano­nu Rzym­skie­go, się­ga­ją­ce­go począt­ka­mi IV stu­le­cia osta­tecz­nie ukształ­to­wa­ne­go w stu­le­ciu VII, a tak­że ukła­du pery­kop ewan­ge­licz­nych pocho­dzą­ce­go z tego same­go okre­su. Nie­co póź­niej­szy i pod­le­ga­ją­cy więk­szym zmia­nom był układ lek­cji z epi­stoł i pism pro­roc­kich.

Wpro­wa­dzo­ne przez Paw­ła VI zmia­ny do Msza­łu spo­wo­do­wa­ły, zda­niem wie­lu ostre zerwa­nie z dotych­cza­so­wą tra­dy­cją. Nie­mal cał­ko­wi­cie zmie­nio­no układ pery­kop biblij­nych wpro­wa­dza­jąc trzy­let­ni cykl czy­tań dla nie­dziel i świąt i dwu­let­ni dla dni powsze­dnich. Doda­no cały sze­reg nowych modlitw eucha­ry­stycz­nych. Kanon Rzym­ski poszedł nie­mal w zupeł­ne zapo­mnie­nie.

Przy­wią­za­nie wie­lu wier­nych do litur­gii tra­dy­cyj­nej spo­wo­do­wa­ło, że po kil­ku­na­stu latach pozwo­lo­no na ofi­cjal­ny powrót do sto­so­wa­nia “sta­re­go” msza­łu tym wier­nym i kapła­nom, któ­rzy tego pra­gną. Choć w nie­któ­rych die­ce­zjach nadal napo­ty­ka­ją oni na utrud­nie­nia, sta­ły wzrost liczeb­ny klasz­to­rów i wspól­not kapłań­skich cele­bru­ją­cych kla­sycz­ną litur­gię rzym­ską, spo­wo­do­wał, że Mszał św. Piu­sa V (na zdj. 2) “zacho­wu­je w Koście­le swe pra­wo oby­wa­tel­stwa” (kard. Dario Castril­lon Hoy­os, Pre­fekt Kon­gre­ga­cji ds. Kle­ru, 23 maja 2003 w bazy­li­ce San­ta Maria Mag­gio­re, homi­lia pod­czas Mszy w rycie kla­sycz­nym).