Papież nie jest już patriarchą Zachodu

Papież Bene­dykt XVI zre­zy­gno­wał z uży­wa­nia mia­na “Patriar­chy Zacho­du”. Tego­rocz­ne wyda­nie waty­kań­skie­go rocz­ni­ka “Annu­ario Pon­ti­fi­cio” wśród ośmiu ofi­cjal­nych tytu­łów bisku­pa Rzy­mu nie wymie­nia już tego okre­śle­nia. Ofi­cjal­nie papież jest obec­nie: “Bisku­pem Rzy­mu, wika­riu­szem Jezu­sa Chry­stu­sa, papie­żem Kościo­ła Powszech­ne­go, pry­ma­sem Włoch, arcy­bi­sku­pem i metro­po­li­tą pro­win­cji Rzy­mu, wład­cą pań­stwa-mia­sta Waty­ka­nu”, oraz “słu­gą sług Bożych”. Żró­dła waty­kań­skie infor­mu­ją, że decy­zję o rezy­gna­cji z tytu­łu oso­bi­ście pod­jął Bene­dykt XVI, pra­gnąc zdy­stan­so­wać się od okre­śle­nia, mają­ce­go akcen­to­wać podział na wschod­nią i zachod­nią część Kościo­ła. Wie­le wska­zu­je jed­nak na to, że ta decy­zja nie przy­słu­ży się dia­lo­go­wi eku­me­nicz­ne­mu.

Nie­któ­rzy z przed­sta­wi­cie­li Kościo­łów pra­wo­sław­nych, do któ­rych gest papie­ski był naj­wy­raź­niej adre­so­wa­ny, już wyra­zi­li swą dez­apro­ba­tę dla nowej tytu­la­tu­ry papie­skiej. W ich opty­ce Rzym zawsze był jed­nym z histo­rycz­nych patriar­cha­tów apo­stol­skich, jedy­nym na Zacho­dzie. Stąd papie­skie tytu­ły “patriar­chy Rzy­mu” czy “patriar­chy Zacho­du” wła­ści­wie nigdy nie były przez pra­wo­sła­wie kwe­stio­no­wa­ne; nie były też one postrze­ga­ne jako wynik podzia­łu.

Nowa tytu­la­tu­ra papie­ska jesz­cze bar­dziej akcen­tu­je rosz­cze­nie papie­stwa do uni­wer­sal­nej wła­dzy nad całym Kościo­łem chrze­ści­jań­skim. Dla­te­go też może stać się źró­dłem kolej­nych spo­rów z pra­wo­sła­wiem, któ­re ogrom­nie jest wyczu­lo­ne na for­mal­ne aspek­ty wła­dzy kościel­nej.