Skandal wśród amerykańskich prawosławnych

22 lute­go Świę­ty Synod Cer­kwi Pra­wo­sław­nej w Ame­ry­ce wsz­czął wewnętrz­ne śledz­two w spra­wie oskar­żeń, sfor­mu­ło­wa­nych pod adre­sem władz Kościo­ła przez dia­ko­na Eric‑a A. Wheeler‑a, byłe­go skarb­ni­ka Cer­kwi i oso­bi­ste­go sekre­ta­rza metro­po­li­ty Teo­do­zju­sza. Whe­eler twier­dzi, że część pra­wo­sław­nych hie­rar­chów sprze­nie­wie­rzy­ła kościel­ne fun­du­sze, prze­zna­cza­jąc je na pry­wat­ne wydat­ki.

Zarzu­ty doty­czą lat 90-tych (Whe­eler został zwol­nio­ny z funk­cji skarb­ni­ka w 1999 r.). Cho­dzi przede wszyst­kim o dota­cję z fir­my Dway­ne Andre­as, któ­ra w latach 1993–99 prze­ka­za­ła ok. 1,5 mln USD na remont nie­ru­cho­mo­ści Cer­kwi w Moskwie, oraz na budo­wę cen­trum kon­fe­ren­cyj­ne­go w sto­li­cy Rosji. Według Whe­ele­ra w rze­czy­wi­sto­ści remont przed­sta­wi­ciel­stwa Cer­kwi w Moskwie został prze­pro­wa­dzo­ny za pie­nią­dze zebra­ne w Rosji, zaś dota­cje ame­ry­kań­skiej fir­my zosta­ły w dużej czę­ści prze­la­ne na taj­ne kon­ta hie­rar­chii.

Kolej­ny zarzut doty­czy sprze­nie­wie­rze­nia dota­cji rzą­do­we­go depar­ta­men­tu d/s kape­la­nów woj­sko­wych. Ta wyspe­cja­li­zo­wa­na agen­da rzą­du USA prze­zna­czy­ła w 1993 r. 62 838 USD na dys­try­bu­cję Biblii w Rosji. Według Wheleer‑a Biblie nigdy nie zosta­ły zaku­pio­ne; pie­nią­dze zaś poszły na pokry­cie debe­tów na pry­wat­nej, pla­ty­no­wej kar­cie kre­dy­to­wa­wej Ame­ri­can Express ks. Kondratick‑a.

Wła­sne docho­dze­nie w spra­wie zarzu­tów pro­wa­dzą wła­dze pań­stwo­we. Dia­kon Whe­eler był­już prze­słu­chi­wa­ny przez FBI na oko­licz­ność prze­ka­zy­wa­nia przez Cer­kiew do Rosji dzie­sią­tek tysię­cy USD w gotów­ce z pomi­nię­ciem wyma­ga­nych przez pra­wo dekla­ra­cji cel­nych i podat­ko­wych.

Cer­kiew Pra­wo­sław­na w Ame­ry­ce liczy ok. 400 tys. wier­nych. Choć potocz­nie zwa­na jest Rosyj­ską Cer­kwią Pra­wo­sław­ną w USA, to jed­nak od 1970 r. pozo­sta­je nie­za­leż­na od patriar­cha­tu moskiew­skie­go.