Święto Jordanu u chrześcijan wschodnich

Chrze­ści­ja­nie z Kościo­ła pra­wo­sław­ne­go i Kościo­ła grec­ko­ka­to­lic­kie­go, posłu­gu­ją­cy się kalen­da­rzem juliań­skim, prze­ży­wa­li jed­no z naj­star­szych i naj­waż­niej­szych świąt — uro­czy­stość Chrztu Pań­skie­go, zwa­ną popu­lar­nie świę­tem Jor­da­nu. Uro­czy­stość ta, nazy­wa­na rów­nież świę­tem Epi­fa­nii, czy­li Obja­wie­nia Pań­skie­go, jest jed­nym z tzw. dwu­na­stu wiel­kich świąt w Koście­le wschod­nim. Według kalen­da­rza juliań­skie­go obcho­dzo­na jest 6 stycz­nia (19 stycz­nia według kalen­da­rza gre­go­riań­skie­go).

Świę­to Jor­da­nu roz­po­czy­na się w cer­kwiach, gdzie spra­wo­wa­na jest Boska Litur­gia, czy­li msza św., według Litur­gii św. Bazy­le­go Wiel­kie­go, któ­ra odpra­wia się tyl­ko dzie­sięć razy w roku. Po nabo­żeń­stwie kapła­ni i wier­ni z krzy­żem, trój­ra­mien­nym świecz­ni­kiem, iko­na­mi oraz cho­rą­gwia­mi uda­ją się w pro­ce­sji do naj­bliż­szej rze­ki. Jeśli w pobli­żu nie ma zbior­ni­ka wod­ne­go, wte­dy w świą­ty­niach sta­wia się naczy­nia z wodą. Następ­nie odby­wa się cere­mo­nia poświę­ce­nia wody poprzez trzy­krot­ne zanu­rze­nie w niej świecz­ni­ka i krzy­ża. Zebra­ni obmy­wa­ją twa­rze poświę­co­ną już wodą, piją ją i zabie­ra­ją do domów, gdzie gospo­darz obcho­dzi całe gospo­dar­stwo i kro­pi je poświę­co­ną wodą.

Na Pod­kar­pa­ciu głów­ne uro­czy­sto­ści Obja­wie­nia Pań­skie­go w Koście­le grec­ko­ka­to­lic­kim mia­ły miej­sce w sobo­rze archi­ka­te­dral­nym. Prze­wod­ni­czył im abp Jan Mar­ty­niak, metro­po­li­ta prze­my­sko-war­szaw­ski. Zgod­nie z wie­lo­let­nią tra­dy­cja, w świę­cie Jor­da­nu uczest­ni­czy­li tak­że wier­ni i duchow­ni Kościo­ła łaciń­skie­go, na cze­le z abp. Józe­fem Micha­li­kiem, metro­po­li­tą prze­my­skim. Obec­ni byli tak­że przed­sta­wi­cie­le rodzi­ny fran­cisz­kań­skiej – refor­ma­ci i fran­cisz­ka­nie. Świę­to Jor­da­nu odby­ło się nie tyko w naj­więk­szych mia­stach Pod­kar­pa­cia, w Prze­my­ślu i Rze­szo­wie, ale rów­nież wszę­dzie tam, gdzie żyją wier­ni Kościo­ła grec­ko­ka­to­lic­kie­go i Kościo­ła pra­wo­sław­ne­go. Zgod­nie z eku­me­nicz­ną tra­dy­cją, w wie­lu miej­sco­wo­ściach w Jor­da­nie bio­rą wspól­nie udział pra­wo­sław­ni i kato­li­cy dwóch obrząd­ków. Na Pod­kar­pa­ciu, mimo duże­go mro­zu i pada­ją­ce­go śnie­gu, w uro­czy­sto­ściach Obja­wie­nia Pań­skie­go wzię­ło udział kil­ka tysię­cy wier­nych.

W Sano­ku Jor­dan obcho­dzo­ny był w dwóch Kościo­łach. Po połu­dniu, w kato­lic­kiej cer­kwi św. Dymi­tra obrząd­ku bizan­tyń­sko-ukra­iń­skie­go, litur­gii prze­wod­ni­czył pro­boszcz ks. Ire­ne­usz Kon­drów. W uro­czy­sto­ściach wzię­li udział tak­że wier­ni obrząd­ku łaciń­skie­go wraz z o. Sta­ni­sła­wem Gli­stą OFM­Conv z fran­cisz­kań­skiej para­fii Pod­wyż­sze­nia Krzy­ża Świę­te­go. Eku­me­nicz­ny cha­rak­ter świę­ta pod­kre­śla­ła obec­ność ks. Ryszar­da Rawic­kie­go, pro­bosz­cza pol­sko­ka­to­lic­kiej para­fii Mat­ki Bożej Różań­co­wej w Sanoku.Kilkugodzinne świę­to Jor­da­nu odby­ło się do połu­dnia w cer­kwi kate­dral­nej Trój­cy Świę­tej w Koście­le pra­wo­sław­nym. Wier­ni prze­szli pro­ce­syj­nie nad San, gdzie odbył się obrzęd poświę­ce­nie wody, któ­re­mu prze­wod­ni­czył pro­boszcz ks. Jan Anto­no­wicz. Jak co roku, na Jor­dan do Sano­ka przy­je­cha­ło wie­lu chrze­ści­jan z róż­nych miej­sco­wo­ści w Pol­sce. W świę­cie wzię­li udział wyznaw­cy Chry­stu­sa innych wyznań.

Na zdję­ciach Świę­to Jor­da­nu nad Sanem — w Koście­le pra­wo­sław­nym, 19 stycz­nia 2006 r. /fot. Witold Pobie­dziń­ski.