Symbol Wiary

Nakła­dem Wydaw­nic­twa War­szaw­skiej Metro­po­lii Pra­wo­sław­nej uka­zał się prze­kład jed­nej z prac zna­ne­go pra­wo­sław­ne­go ame­ry­kań­skie­go teo­lo­ga, zmar­łe­go w 1983 r. o. Alek­san­dra Schme­man­na pt. „Sym­bol Wia­ry”. Ta wła­śnie wyjąt­ko­wa modli­twa jest przed­mio­tem roz­wa­żań o. Alek­san­dra Schme­man­na, jed­ne­go z naj­bar­dziej zna­nych teo­lo­gów pra­wo­sław­nych dru­giej poło­wy XX wie­ku, zmar­łe­go w 1983 roku.

Sym­bol Wia­ry to modli­twa szcze­gól­na. Zawie­ra ona naukę o tym, jak i w co chrze­ści­ja­nin obo­wią­za­ny jest wie­rzyć. Jest swo­istym ency­klo­pe­dycz­nym, krót­kim zbio­rem pod­sta­wo­wych prawd wia­ry. Nazy­wa­ny jest on rów­nież „wyzna­niem wia­ry”, bowiem stresz­cza wia­rę wyzna­wa­ną przez chrze­ści­jan, oraz „cre­do”, ponie­waż z regu­ły roz­po­czy­na się od sło­wa „Wie­rzę”.

Pol­sko­ję­zycz­ny prze­kład ksią­żecz­ki o. Alek­san­dra pt. „Sym­bol Wia­ry” uka­zał się jesz­cze w 1996 roku w wydaw­nic­twie „Orth­druk”. Ponie­waż jego nakład już się wyczer­pał, a zain­te­re­so­wa­nie publi­ka­cją wciąż ist­nie­je, Wydaw­nic­two War­szaw­skiej Metro­po­lii Pra­wo­sław­nej posta­no­wi­ło wydać tę książ­kę ponow­nie, zmie­nia­jąc i czy­niąc bar­dziej atrak­cyj­ną sza­tę gra­ficz­ną.

Jesz­cze przed przej­ściem do ana­li­zy doko­na­nej przez o. Alek­san­dra, tłu­macz we wstę­pie przy­po­mi­na sło­wa św. Cyry­la Jero­zo­lim­skie­go o Sym­bo­lu Wia­ry: „Ta syn­te­za wia­ry nie zosta­ła uło­żo­na według ludz­kich opi­nii, ale z całe­go Pisma Świę­te­go wybra­no to, co naj­waż­niej­sze, aby podać w cało­ści jed­ną naukę wia­ry. Jak ziar­no gor­czy­cy zawie­ra w maleń­kim nasion­ku wie­le gałę­zi, tak samo stresz­cze­nie wia­ry zamy­ka w kil­ku sło­wach całe pozna­nie praw­dzi­wej poboż­no­ści zawar­tej w Sta­rym i Nowym Testa­men­cie”. Przy­po­mi­na też, że „w cią­gu wie­ków w odpo­wie­dzi na potrze­by róż­nych epok sfor­mu­ło­wa­no wie­le wyznań lub sym­bo­li wia­ry, poczy­na­jąc od sym­bo­li chrzciel­nych Cer­kwi apo­stol­skich i sta­ro­żyt­nych, poprzez sym­bo­le nie­któ­rych syno­dów i sobo­rów, aż po sym­bo­le nie­któ­rych rzym­skich papie­ży”. Tym­cza­sem Cer­kiew pra­wo­sław­na nie­zmien­nie wyra­ża i prze­ka­zu­je swą wia­rę w Nicej­sko-Kon­stan­ty­no­po­li­tań­skim Sym­bo­lu Wia­ry, któ­ry swój wiel­ki auto­ry­tet czer­pie stąd, iż jest owo­cem dwóch pierw­szych Sobo­rów Powszech­nych (Nicea – 325 r. i Kon­stan­ty­no­pol – 381 r.). Zatwier­dzo­ny osta­tecz­nie na III Sobo­rze Powszech­nym w Efe­zie w 431 r., Sym­bol ten od tej pory pozo­sta­je w Cer­kwi pra­wo­sław­nej nie­zmien­ny.

Sym­bol Wia­ry skła­da się z dwu­na­stu arty­ku­łów (licz­ba ta sym­bo­li­zu­je całość wia­ry apo­stol­skiej), jak poszcze­gól­ne jego czę­ści nie­jed­no­krot­nie nazy­wa­ją Ojco­wie Cer­kwi. Każ­dy z tych arty­ku­łów o. Alek­san­der Schme­mann pod­da­je w swym opra­co­wa­niu skru­pu­lat­nej ana­li­zie, nie­któ­re spo­śród nich dzie­ląc jesz­cze na kil­ka ele­men­tów. I tak od nauki o Bogu Ojcu (art. 1) prze­cho­dzi do nauki o Synu Bożym – Jezu­sie Chry­stu­sie (art. 2–7), a następ­nie Duchu Świę­tym (art. 8). Dalej suk­ce­syw­nie roz­wi­ja sens kolej­nych arty­ku­łów, mówią­cych o Cer­kwi Chry­stu­so­wej i Jej sakra­men­tach (art. 9–10), roz­wa­ża­nia swo­je koń­cząc ana­li­zą dwóch ostat­nich arty­ku­łów Sym­bo­lu Wia­ry, trak­tu­ją­cych o przy­szłym życiu ludzi (art. 11–12).

Co waż­ne, autor wszyst­ko to czy­ni w spo­sób wyjąt­ko­wo pro­sty, przy­stęp­ny dla każ­de­go czy­tel­ni­ka bez wzglę­du na wiek czy wyzna­nie. W celu zwięk­sze­nia przej­rzy­sto­ści pre­zen­to­wa­ne­go tek­stu wpro­wa­dzo­no więk­szą licz­bę aka­pi­tów oraz wyróż­nio­no cyta­ty kur­sy­wą.

Ponad­to cyta­ty zaczerp­nię­te z Pisma Świę­te­go zosta­ły opa­trzo­ne odno­śni­ka­mi, któ­rych pozba­wio­na jest rosyj­ska wer­sja pra­cy. Wpro­wa­dzo­no rów­nież aneks, w któ­rym czy­tel­nik odnaj­dzie tekst Sym­bo­lu Wia­ry w trzech wer­sjach języ­ko­wych: cer­kiew­no-sło­wiań­skiej ory­gi­nal­nej, cer­kiew­no-sło­wiań­skiej pisa­nej cyry­li­cą oraz jego pol­ski prze­kład. Prze­kład wzbo­ga­ca­ją rów­nież repro­duk­cje trzech kil­ku­set­let­nich ikon ilu­stru­ją­cych za pomo­cą kolo­rów poszcze­gól­ne arty­ku­ły Sym­bo­lu Wia­ry.

Książ­kę moż­na nabyć m.in. w sie­dzi­bie Wydaw­nic­twa w Bia­łym­sto­ku (ul. Św. Miko­ła­ja 5, tel./fax: 085–744-36–46, e‑mail: wiadomości@orthodox.bialystok.pl) oraz w skle­pie inter­ne­to­wym www.sklep.cerkiew.pl