Wysłannik Patriarchatu Moskiewskiego do zadań specjalnych z wizytą w Polsce

Metro­po­li­ta Inno­cen­ty, obok tego, że po trzech tygo­dniach od agre­sji rosyj­skiej na Ukra­inę wydał jej „zde­cy­do­wa­ne potę­pie­nie” i nawet zdy­stan­so­wał się od dzia­łań patriar­chy Cyry­la, zawie­sił w czyn­no­ściach kapłań­skich pię­ciu sza­no­wa­nych duchow­nych, gło­śno pro­te­stu­ją­cych prze­ciw­ko tej woj­nie i doma­ga­ją­cych się peł­nej nie­za­leż­no­ści od Moskwy pra­wo­sła­wia na Litwie. Inno­cen­ty, by uspo­ko­ić nastro­je wśród wier­nych, zapo­wie­dział nada­nie auto­no­mii metro­po­lii litew­skiej w ramach związ­ków z Rosyj­ską Cer­kwią. Ocze­ki­wa­nia dużej czę­ści duchow­nych i wier­nych są jed­nak znacz­nie więk­sze i zwró­ci­li się z tym pro­ble­mem do patriar­chy Kon­stan­ty­no­po­la Bar­tło­mie­ja.

Inno­cen­ty wie­lo­krot­nie był wysłan­ni­kiem Moskwy w spra­wach kry­zy­so­wych szcze­gól­nej wagi, np. w latach 2006–2007

pacy­fi­ko­wał falę prze­cho­dze­nia rosyj­skich para­fii w Wiel­kiej Bry­ta­nii pod jurys­dyk­cję Patriar­cha­tu Kon­stan­ty­no­po­la. Od 1999 r. odpo­wia­dał za para­fie moskiew­skie na zacho­dzie Euro­py (Fran­cja, Wło­chy, Szwaj­ca­ria, Hisz­pa­nia i Por­tu­ga­lia), ale tak­że dzia­łał w Japo­nii. W 2000 r. otrzy­mał od Puti­na Order Przy­jaź­ni „za wiel­ki wkład w roz­wój ducho­wych i kul­tu­ral­nych wię­zi spo­łecz­no­ści zagra­nicz­nej z Rosją”, a w 2017 r., po sied­miu latach kie­ro­wa­nia metro­po­lią wileń­ską, Kreml przy­znał mu Order Hono­ru  „za wiel­ki wkład w zacho­wa­nie rosyj­skie­go dzie­dzic­twa kul­tu­ro­we­go i ducho­we­go, umac­nia­nie przy­jaź­ni mię­dzy Fede­ra­cją Rosyj­ską i Litwą”. Jest absol­wen­tem Pań­stwo­we­go Insty­tu­tu Sto­sun­ków Mię­dzy­na­ro­do­wych w Moskwie (miał pro­ble­my z ukoń­cze­niem stu­diów, jed­nak wszyst­ko się zmie­ni­ło po kon­tak­cie z KGB), pra­co­wał m.in. w Cen­tral­nej Roz­gło­śni Radio­wej dla Zagra­ni­cy w struk­tu­rach Pań­stwo­wej Tele­wi­zji i Radia ZSRR oraz w Insty­tu­cie Infor­ma­cji Nauko­wej dla Nauk Spo­łecz­nych Aka­de­mii Nauk ZSRR. Jego karie­ra cer­kiew­na roz­po­czę­ła się w 1980 r., kie­dy miał 33 lata.

27 lip­ca br. litew­skie MSZ nało­ży­ło sank­cje per­so­nal­ne na patriar­chę moskiew­skie­go Cyry­la, zaka­zu­jąc mu wjaz­du na tery­to­rium swe­go pań­stwa do 2027 r. Metro­po­li­ta Inno­cen­ty uni­ka więc otwar­tych rela­cji z Moskwą, zaś do War­sza­wy przy­był 17 sierp­nia z 4‑dniową wizy­tą na zapro­sze­nie zwierzch­ni­ka pol­skiej Cer­kwi. Jed­nym z celów wizy­ty rosyj­skie­go hie­rar­chy są kon­sul­ta­cje, jak mówi ofi­cjal­ny komu­ni­kat metro­po­lii litew­skiej, „w związ­ku ze schi­zma­tyc­ki­mi dzia­ła­nia­mi mają­cy­mi na celu stwo­rze­nie rów­no­le­głej struk­tu­ry kościel­nej na Litwie pod jurys­dyk­cją Patriar­cha­tu Kon­stan­ty­no­po­la”. W ramach przy­go­to­wań do tego spo­tka­nia na począt­ku maja br. metro­po­li­ta Sawa przy­jął w War­sza­wie bpa Ambro­że­go Fie­du­ko­wi­cza, wika­riu­sza epar­chii wileń­skiej (świę­ce­nia bisku­pie przy­jął od patriar­chy moskiew­skie­go Cyry­la w 2020 r., wska­zy­wa­ny jest jako następ­ca bli­sko 75-let­nie­go Inno­cen­te­go).

Wizy­ta uka­zu­je wspól­no­tę inte­re­sów hie­rar­chów pra­wo­sław­nych skon­cen­tro­wa­nych wokół Moskwy. Widać, że rosyj­ska Cer­kiew nie może pogo­dzić się z utra­tą man­da­tu do spra­wo­wa­nia pie­czy nad pra­wo­sła­wiem zarów­no w pań­stwach byłe­go ZSRR, jak i Ukła­du War­szaw­skie­go. Wspól­nym wro­giem zosta­je wykre­owa­ny Kon­stan­ty­no­pol – Moskwa, oba­wia­jąc się powtór­ki ze sce­na­riu­sza estoń­skie­go i ukra­iń­skie­go, kon­so­li­du­je swo­je śro­do­wi­sko i podej­mu­je ata­ki pod adre­sem patriar­chy Bar­tło­mie­ja, któ­ry jed­no­cze­śnie sta­je się coraz więk­szym sym­bo­lem chrze­ści­jań­skiej wol­no­ści.

» Zobacz tak­że komen­tarz Auto­ra do wywia­du metro­po­li­ty Sawy dla “Poli­ty­ki” w języ­ku angiel­skim dla ukra­iń­skie­go por­ta­lu RISU 

Autor jest nauczy­cie­lem aka­de­mic­kim zwią­za­nym z Uni­wer­sy­te­tem Wro­cław­skim (wice­dy­rek­tor Insty­tu­tu Filo­zo­fii, kie­row­nik Pra­cow­ni Badań Pro­gno­stycz­nych nad Prze­mia­na­mi Reli­gij­ny­mi), współ­pra­cu­je z Cen­trum Dok­tryn i Szko­le­nia Sił Zbroj­nych w ramach kam­pa­nii NUP 2X35.