Z dziejów monasteru supraskiego

Z przy­jem­no­ścią i satys­fak­cją infor­mu­je­my, iż sta­ra­niem i nakła­dem Fun­da­cji OIKONOMOS uka­za­ła się książ­ka pt.: “Z dzie­jów mona­ste­ru supra­skie­go. Mate­ria­ły mię­dzy­na­ro­do­wej kon­fe­ren­cji nauko­wej. Supra­ski mona­ster Zwia­sto­wa­nia Prze­naj­święt­szej Boga­ro­dzi­cy i jego histo­rycz­na rola w roz­wo­ju spo­łecz­no­ści lokal­nej i dzie­jach pań­stwa.”

Książ­ka ta sta­no­wi pokło­sie mię­dzy­na­ro­do­wa kon­fe­ren­cja nauko­wa, któ­ra odby­ła się w dniach 10–11 czerw­ca 2005 roku w Supra­ślu i Bia­łym­sto­ku. Odby­ła się ona z oka­zji 500 rocz­ni­cy nada­nia temu mona­ste­ro­wi Tomo­su przez patriar­chę Kon­stan­ty­no­po­la Joachi­ma w 1505 r.

Publi­ka­cja zawie­ra tek­sty 16 refe­ra­tów wygło­szo­nych pod­czas kon­fe­ren­cji. W swych wystą­pie­niach ich auto­rzy skon­cen­tro­wa­li się na zna­cze­niu mona­ste­ru supra­skie­go dla spo­łecz­no­ści pra­wo­sław­nej w Pol­sce, roli jaką odgry­wał i odgry­wa w regio­nie oraz kra­ju.

„Zakres przed­mio­to­wy pre­zen­to­wa­nych arty­ku­łów – jak napi­sał w recen­zji wydaw­ni­czej Biskup Bia­ło­stoc­ki i Gdań­ski Jakub – jest bar­dzo sze­ro­ki. Doty­czą one róż­nych dzie­dzin wie­dzy, poczy­na­jąc od histo­rii i teo­lo­gii, poprzez piśmien­nic­two i archi­tek­tu­rę, po muzy­ko­lo­gię i archi­wi­sty­kę”. Istot­ne zna­cze­nie posia­da też fakt, że auto­ra­mi pre­zen­to­wa­nych arty­ku­łów są w prze­wa­ża­ją­cej mie­rze zna­ne i uzna­ne oso­by – wybit­ni przed­sta­wi­cie­le życia nauko­we­go z kra­ju i zagra­ni­cy, na cze­le z pro­fe­so­ra­mi: ks. prof. metro­po­li­tą Sawą (Hry­cu­nia­kiem), pro­fe­so­ra­mi Alek­san­drem Naumo­wem, ks. Maria­nem Ben­dzą, Nad­ież­dą Moro­zo­wą, Ana­to­li­jem Kono­to­pem, Alek­san­de­rem Gry­go­ro­wi­czem i Zoją Jaro­sze­wicz-Pie­re­sław­cew.

W swych wystą­pie­niach auto­rzy sta­ra­li się upo­rząd­ko­wać stan wie­dzy doty­czą­cej mona­ste­ru supra­skie­go, ale – jak pisze w dru­giej z recen­zji wydaw­ni­czych dr Jaro­sław Matwie­juk – „rów­nież uka­zać jego wiel­ką rolę w dzie­jach pań­stwa pol­skie­go oraz przed­sta­wić wpływ mona­ste­ru na roz­wój spo­łecz­no­ści lokal­nej, a w szcze­gól­no­ści pod­la­skiej”. Dla­te­go też wie­le spo­śród zawar­tych w książ­ce refe­ra­tów posia­da cha­rak­ter nowa­tor­ski i sta­no­wi roz­wi­nię­cie dotych­cza­so­we­go sta­nu badań. Tym samym publi­ka­cja ta zda­je się sta­no­wić znacz­ny wkład nauko­wy we wspo­mnia­nych dzie­dzi­nach wie­dzy. Waż­ne wyda­je się też to, że wyda­nie zbio­ru arty­ku­łów powin­no rów­nież przy­czy­nić się do upo­wszech­nie­nia wie­dzy o mona­ste­rze supra­skim i jego dużym zna­cze­niu dla roz­wo­ju regio­nu i pań­stwa.

Inte­gral­ną część publi­ka­cji sta­no­wi pły­ta CD, zawie­ra­ją­ca nagra­nia – głów­nie pie­śni z Irmo­lo­gio­nu Supra­skie­go – kil­ku chó­rów, któ­rych wystę­py odby­ły się rów­nież z oka­zji 500-lecia nada­nia Tomo­su. Znaj­du­je się tu rów­nież przy­ję­ta przez akla­ma­cję na zakoń­cze­nie kon­fe­ren­cji Dekla­ra­cja „duchow­nych i świec­kich pra­wo­sław­nych inte­lek­tu­ali­stów od lat zaj­mu­ją­cych się kul­tu­rą i ducho­wo­ścią Pra­wo­sła­wia na zie­miach Rze­czy­po­spo­li­tej” oraz sze­reg foto­gra­fii, na któ­rych znaj­du­ją się zarów­no wystę­pu­ją­cy pod­czas kon­fe­ren­cji refe­ren­ci, jak i inne zdję­cia doku­men­tu­ją­ce prze­bieg spo­tka­nia.

Po publi­ka­cję tę powin­ni się­gnąć nie tyl­ko naukow­cy i spe­cja­li­ści, ale rów­nież oso­by inte­re­su­ją­ce się boga­tą spu­ści­zną mona­ste­ru supra­skie­go i Pra­wo­sła­wia w cało­ści na tere­nach Rze­czy­po­spo­li­tej.

Książ­ka jest dostęp­na m.in. w Cen­trum Kul­tu­ry Pra­wo­sław­nej w Bia­łym­sto­ku (ul. Św. Miko­ła­ja 5) oraz w inter­ne­cie.