Kościół Episkopalny na Kubie

Począt­ki

Gdy 11. mar­ca 1871 roku biskup Whit­tle przy­był do Hawa­ny mia­sto było pogrą­żo­ne w epi­de­mii. Ludzie umie­ra­li na uli­cach, pozo­sta­wie­ni sami sobie bez odpo­wied­niej opie­ki medycz­nej oraz dusz­pa­ster­skiej. Ze wzglę­du na małą ilość kle­ru Kościół Rzym­sko­ka­to­lic­ki nie mógł w odpo­wied­ni spo­sób zadbać o wszyst­kich wier­nych. Biskup Whit­tle wstrzą­śnię­ty tym, co zoba­czył nakło­nił swój Kościół w USA, by ten wysłał misjo­na­rzy na Kubę.

Pierw­szym angli­kań­skim misjo­na­rzem był ks. Edward Keeney, któ­ry zor­ga­ni­zo­wał misję dusz­pa­ster­ską dla cudzo­ziem­ców, któ­rzy nie nale­że­li do Kościo­ła Rzym­sko­ka­to­lic­kie­go oraz dla tych, któ­rzy z róż­nych powo­dów wyrzu­ce­ni byli na mar­gi­nes spo­łe­czeń­stwa. Ks. Keeney stał się w nie­dłu­gim cza­sie bar­dzo zna­ną oso­bą, a to ze wzglę­du na pro­wa­dza­ne przez nie­go dusz­pa­ster­stwo szpi­tal­ne oraz zało­że­nie cmen­ta­rza.

W latach 1868–1878 Kuba była pochło­nię­ta wal­ką o nie­pod­le­głość od Hisz­pa­nii. Wie­lu Kubań­czy­ków, któ­ry zaan­ga­żo­wa­li się w ruch wyzwo­leń­czy, zosta­ło ska­za­nych na emi­gra­cję do Sta­nów Zjed­no­czo­nych. Nie­któ­rzy z nich prze­szli pod­czas swo­je­go poby­tu w Sta­nach na angli­ka­nizm i przy­łą­czy­li się do tam­tej­sze­go Kościo­ła Epi­sko­pal­ne­go. Ci, któ­rzy zde­cy­do­wa­li się powró­cić na Kubę zakła­da­li tam nowe para­fie i słu­ży­li w nich jako świec­cy lek­to­rzy, bio­rąc jed­no­cze­śnie udział w teo­lo­gicz­nej edu­ka­cji, któ­ra koń­czy­ła się świę­ce­nia­mi.

Jed­nym z pierw­szych kubań­skich duchow­nych angli­kań­skich został ks. Pedro Duar­te, któ­ry w 1883 roku w mie­ście Matan­zas ery­go­wał naj­star­szą na Kubie para­fię epi­sko­pal­ną „Fie­les a Jesus”. Wkrót­ce ks. Duar­te został uwię­zio­ny za „nie­do­zwo­lo­ne gło­sze­nie Ewan­ge­lii” i z wię­zien­nej celi wal­czył o reli­gij­ną tole­ran­cję na Kubie. Wie­leb­ny Duar­te wysłał w tej spra­wie wie­le listów, nawet do hisz­pań­skiej kró­lo­wej.

Pierw­szym bisku­pem misyj­nym skie­ro­wa­nym w 1905 roku na Kubę był NPW bp Albion Kni­ght ze Sta­nów Zjed­no­czo­nych. Nato­miast pierw­szym Kubań­czy­kiem, któ­ry został angli­kań­skim bisku­pem był bp Romu­al­do Gon­zález, któ­ry spra­wo­wał swój urząd do 1967 roku, gdy kolej­nym bisku­pem został uro­dzo­ny na Kubie bp Jose A Gon­za­lez. Wraz z napię­ty­mi sto­sun­ka­mi mię­dzy USA a Kubą w 1959 roku utrzy­my­wa­nie kon­tak­tów mię­dzy Kościo­łem Epi­sko­pal­nym w USA i na Kubie sta­ło się nie­zwy­kle trud­ne.

Nie­za­leż­ność

W 1967 roku Kościół Epi­sko­pal­ny na Kubie stał się nie­za­leż­nym człon­kiem Komu­nii Angli­kań­skiej. Aby unik­nąć izo­la­cji, mogą­cej gro­zić kubań­skie­mu Kościo­ło­wi po unie­za­leż­nie­niu się od macie­rzy­ste­go Kościo­ła w USA, posta­no­wio­no utwo­rzyć Metro­po­li­tal­ną Rady Kuby (Metro­po­li­tan Coun­cil of Cuba), któ­ra ist­nie­je do dziś. Rada skła­da się z Arcy­bi­sku­pa Zachod­nich Indii, bisku­pa senio­ra w dzie­wią­tej pro­win­cji Kościo­ła Epi­sko­pal­ne­go w USA oraz pry­ma­sa Angli­kań­skie­go Kościo­ła Kana­dy, któ­ry jest pre­zy­den­tem. Rada spo­ty­ka się raz do roku, mniej wię­cej w tym samym cza­sie co Synod IEC, peł­niąc funk­cję dorad­czą dla kubań­skie­go Kościo­ła epi­sko­pal­ne­go. Od kil­ku lat pro­wa­dzo­ne są roz­mo­wy mię­dzy IEC a macie­rzy­stym Kościo­łem w USA, doty­czą­ce pojed­na­nia i powro­tu IEC do ECUSA.

Dziś Kościół Epi­sko­pal­ny na Kubie, liczą­cy sobie ok. 10 tysię­cy człon­ków, posia­da ponad 40 pla­có­wek dusz­pa­ster­skich obsłu­gi­wa­nych przez 31 duchow­nych (w tym ok. pię­ciu dia­ko­nów i archi­dia­ko­nów). Duchow­ny­mi w kubań­skim Koście­le Epi­sko­pal­nym mogą być rów­nież kobie­ty – obec­nie w IEC są dwie ordy­no­wa­ne kobie­ty. Przy­szli duchow­ni kształ­cą się w Ewan­ge­lic­kim Semi­na­rium Teo­lo­gicz­nym w Matan­zas, któ­re zatrud­nia na pełen etat dwóch pro­fe­so­rów, nale­żą­cych do IEC.

Semi­na­rium zosta­ło zało­żo­ne pod koniec lat 90-tych XX wie­ku przez epi­sko­pa­lian, meto­dy­stów i pre­zbi­te­rian. Kościół posia­da sze­ro­ko roz­bu­do­wa­ną struk­tu­rę socjal­ną, dusz­pa­ster­stwo dla kobiet oraz mło­dzie­ży.

Od kil­ku lat wspól­no­ta angli­kań­ska na Kubie odno­to­wu­je cią­gły przy­rost człon­ków. Rela­cje z wła­dza­mi pań­stwo­wy­mi ule­gły znacz­nej popra­wie w latach 90-tych minio­ne­go stu­le­cia. Zwierzch­ni­kiem Epi­sko­pal­ne­go Kościo­ła Kuby jest NPW bp Jor­ge Pere­ra Hur­ta­do (fot. obok), któ­ry prze­wo­dzi tak­że epi­sko­pal­nej pro­win­cji Kara­ibów, któ­ra obej­mu­je swym zasię­giem Kubę, Haiti, Repu­bli­kę Domi­ni­kań­ską oraz Puer­to Rico. W mar­cu 2003 roku bp Pere­ra prze­szedł w stan spo­czyn­ku jed­nak do wybo­ru swo­je­go następ­cy­na­dal kie­ru­je Kościo­łem Epi­sko­pal­nym na Kubie.