Propozycja Konstytucji Kościoła

Kon­sty­tu­cja ta dostar­cza ram, w obrę­bie któ­rych Kościół kato­lic­ki będzie sobą zarzą­dzał. Kon­sty­tu­cja ta usta­na­wia dla jego człon­ków pod­sta­wo­we pra­wa i zwią­za­ne z nimi obo­wiąz­ki oraz pod­sta­wo­we struk­tu­ry dla podej­mo­wa­nia decy­zji wewnątrz Kościo­ła kato­lic­kie­go. Wszyst­kie pra­wa, regu­la­cje i zwy­cza­je Kościo­ła kato­lic­kie­go będą prze­pro­wa­dza­ne w ramach tej Kon­sty­tu­cji i w jej duchu.

I PREAMBUŁA· 1. My, ludzie Kościo­ła kato­lic­kie­go, utrzy­mu­je­my, że z powo­du tego, iż wszy­scy męż­czyź­ni i kobie­ty zosta­li stwo­rze­ni na Boży obraz i podo­bień­stwo oraz posia­da­ją tę samą boską naukę wypi­sa­ną w swo­im ser­cu o tym, jak powin­ni żyć, każ­dy czło­wiek powi­nien być trak­to­wa­ny z należ­ną mu god­no­ścią i rów­no­ścią, oraz każ­dy czło­wiek posia­da te same pod­sta­wo­we pra­wa i obo­wiąz­ki. · 2. Utrzy­mu­je­my, że dzię­ki naszej wie­rze w Boga, przez Jezu­sa, chrzest z wody i Ducha Świę­te­go, wszy­scy chrze­ści­ja­nie sta­ją się “człon­ka­mi cia­ła Chry­stu­sa”, to zna­czy Kościo­ła powszech­ne­go, i są zobo­wią­za­ni do życia według Ewan­ge­lii, według któ­rej żył i któ­ra gło­sił Jezus. Dalej utrzy­mu­je­my, że wszy­scy chrze­ści­ja­nie, któ­rzy uzna­ją Urząd Jed­no­ści, histo­rycz­nie spra­wo­wa­ny przez Bisku­pa Rzy­mu, są człon­ka­mi Kościo­ła kato­lic­kie­go (nazy­wa­ne­go dalej Kościo­łem). · 3. Utrzy­mu­je­my, że misją Kościo­ła, ugrun­to­wa­ną na Ewan­ge­lii, jest gło­sić i prze­ka­zy­wać dalej Dobrą Nowi­nę Jezu­sa, o tym jak żyć życiem peł­nym czło­wie­czeń­stwa na obraz i podo­bień­stwo Boże, w spra­wie­dli­wo­ści i miło­ści zarów­no indy­wi­du­al­nej jak i spo­łecz­nej. Utrzy­mu­je­my, że Kościół wypeł­nia tą misję poprzez pra­wa, któ­re po to zosta­ły usta­no­wio­ne, aby pie­lę­gno­wać i zacho­wy­wać ducha Ewan­ge­lii i towa­rzy­szyć jego człon­kom, dokła­da­ją­cych sta­rań, aby żyć w miło­ści do Boga i bliź­nich. · Nie­któ­re pra­wa i obo­wiąz­ki są zasad­ni­cze dla misji Kościo­ła i obo­wią­zu­ją wszyst­kich jego człon­ków.

II PRAWA I OBO­WIĄZ­KIIst­nie­ją wymie­nio­ne poni­żej, fun­da­men­tal­ne pra­wa obo­wią­zu­ją­ce każ­de­go człon­ka Kościo­ła, wypły­wa­ją­ce zarów­no z pod­sta­wo­wych praw czło­wie­ka jak i z pod­sta­wo­wych praw wyni­ka­ją­cych z przy­ję­cia chrztu. Każ­de pra­wo pocią­ga za sobą okre­ślo­ną odpo­wie­dzial­ność ze stro­ny posia­da­czy tych praw, wśród któ­rych są pra­wa tak oczy­wi­ste, że nie wyma­ga­ją spe­cjal­nej arty­ku­la­cji. W każ­dym przy­pad­ku te pra­wa i obo­wiąz­ki sto­su­ją się do wszyst­kich kato­li­ków, bez wzglę­du na rasę, wiek, naro­do­wość, płeć, sek­su­al­ną orien­ta­cję, poziom życia, pozy­cję spo­łecz­na lub eko­no­micz­ną. A. Pod­sta­wo­we Ludz­kie Pra­wa i Obo­wiąz­ki · 1. Wszy­scy Kato­li­cy posia­da­ją pod­sta­wo­we ludz­kie pra­wa, np. (a) wol­ność dzia­ła­nia, (b) wol­ność sumie­nia, © wol­ność wyra­ża­nia opi­nii, (d) pra­wo do otrzy­my­wa­nia i udzie­la­nia infor­ma­cji, (e) wol­ność sto­wa­rzy­sza­nia się, (f) pra­wo do rze­tel­ne­go pro­ce­su, (g) pra­wo uczest­ni­cze­nia w samo­rzą­dzie, (h) pra­wo do roz­li­cza­nia wybra­nych lide­rów, (i) pra­wo do ochro­ny dobre­go imie­nia i pry­wat­no­ści, (j) pra­wo do zawar­cia mał­żeń­stwa, (k) pra­wo do edu­ka­cji i zwią­za­ny z tymi pra­wa­mi obo­wią­zek wypeł­nia­nia ich odpo­wie­dzial­nie. · 2. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do dzia­ła­nia wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo do anga­żo­wa­nia się w każ­dą dzia­łal­ność, któ­ra nie powo­du­je cier­pie­nia ani nie naru­sza praw innych. · 3. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do wol­no­ści sumie­nia wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo i obo­wią­zek do podą­ża­nia za swo­im świa­do­mym sumie­niem w każ­dej spra­wie. · 4. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do otrzy­my­wa­nia i uzy­ski­wa­nia infor­ma­cji wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo dostę­pu do całej infor­ma­cji zwią­za­nej z ich ducho­wym i mate­rial­ny­mi dobra­mi, posia­da­nej przez wła­dzę Kościo­ła, o ile zapew­nie­nie tego dostę­pu nie naru­sza praw innych. · 5. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do posia­da­nia opi­nii i jej wyra­ża­nia wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo wyra­żać publicz­nie w odpo­wie­dzial­ny spo­sób przy­zwo­le­nie lub sprze­ciw wobec decy­zji podej­mo­wa­nych przez wła­dze kościel­ne. · a) Świec­cy mają pra­wo i zdol­ność do posia­da­nia wła­snych opi­nii, uzy­ska­nych w odpo­wie­dzial­ny spo­sób, zwłasz­cza, gdy pocho­dzi ona z wła­sne­go doświad­cze­nia doty­czą­ce­go danej spra­wy. · b) Kato­lic­cy nauczy­cie­le i teo­lo­dzy mają pra­wo do wol­no­ści aka­de­mic­kiej i zara­zem pono­szą za nią odpo­wie­dzial­ność; moż­li­wość akcep­ta­cji ich naucza­nia jest osą­dza­na w dia­lo­gu z rów­ny­mi im oso­ba­mi i, w razie potrze­by, z wła­dza­mi Kościo­ła. Nauczy­cie­le i ucze­ni win­ni zda­wać sobie spra­wę, że poszu­ki­wa­nie praw­dy w jej wszyst­kich wyra­że­niach wyma­ga zdą­ża­nia tam, gdzie ona pro­wa­dzi; wyni­ka stąd pra­wo­moc­ność odpo­wie­dzial­ne­go sprze­ci­wu oraz plu­ra­lizm myśli i jej wyra­żeń. · 6. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do sto­wa­rzy­sza­nia się wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo do two­rze­nia dobro­wol­nych sto­wa­rzy­szeń dla reali­za­cji kato­lic­kich celów; sto­wa­rzy­sze­nia te mają pra­wo decy­do­wać o wła­snych zasa­dach ich kie­ro­wa­nia. · 7. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do rze­tel­ne­go sądo­we­go pro­ce­su wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo do tego, aby byli trak­to­wa­ni zgod­nie z powszech­ny­mi nor­ma­mi spra­wie­dli­wych pro­ce­dur admi­ni­stra­cyj­nych i sądow­ni­czych bez zbyt­niej zwło­ki oraz pra­wo do zadość­uczy­nie­nia krzywd na dro­dze usta­lo­nych praw­nych pro­ce­dur. · 8. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do uczest­ni­cze­nia w samo­rzą­dzie wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo gło­su przy podej­mo­wa­niu decy­zji, któ­re ich doty­czą, włą­cza­jąc w to wybór lide­rów i obo­wią­zek odpo­wie­dzial­ne­go wypeł­nia­nia tych praw. · 9. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do roz­li­cza­nia wybra­nych lide­rów wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo, aby ich lide­rzy przed­kła­da­li im roz­li­cze­nie ze swo­jej dzia­łal­no­ści. · 10. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do ochro­ny pry­wat­no­ści i dobre­go imie­nia wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo, aby ich dobre imię nie było pod­da­wa­ne w wąt­pli­wość lub naru­sza­na ich pry­wat­ność. · 11. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do zawar­cia mał­żeń­stwa wyni­ka, że wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo do wybo­ru sta­nu swo­je­go życia; pra­wo to obej­mu­je mał­żeń­stwo, pozo­sta­nie wol­nym lub zwią­za­nie się celi­ba­tem i doty­czy zarów­no świec­kich jak ducho­wień­stwo. · 12. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do zawar­cia mał­żeń­stwa wyni­ka, że każ­dy z mał­żon­ków zacho­wu­je peł­ne i rów­ne pra­wa w mał­żeń­stwie, wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo do wyco­fa­nia się z mał­żeń­stwa, któ­re nie­od­wra­cal­nie ule­gło roz­kła­do­wi. · a) Wszy­scy kato­li­cy zacho­wu­ją zasad­ni­cze pra­wo do ponow­ne­go mał­żeń­stwa, i · b) Wszy­scy roz­wie­dze­ni kato­li­cy, i któ­rzy ponow­nie zawar­li zwią­zek mał­żeń­ski, będą­cy w sumie­niu pogo­dze­ni z Kościo­łem, zacho­wu­ją pra­wa do takich samych posług, włą­cza­jąc wszyst­kie sakra­men­ty, jak inni kato­li­cy. · 13. Z pod­sta­wo­we­go ludz­kie­go pra­wa do zawar­cia mał­żeństw i wykształ­ce­nia wyni­ka, że wszy­scy kato­lic­cy rodzi­ce posia­da­ją pra­wo i obo­wiąz­ki, · a) do decy­do­wa­nia o wiel­ko­ści swo­jej rodzi­ny. · b) do wybo­ru odpo­wied­nich metod pla­no­wa­nia rodzi­ny, · c) do tro­ski o edu­ka­cję ich dzie­ci. B. Pod­sta­wo­we pra­wa i obo­wiąz­ki zwią­za­ne z chrztem · 1. Jako kon­se­kwen­cja chrztu, wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo otrzy­mać te posłu­gi, któ­rych potrze­bu­ją, aby ich życie było w peł­ni chrze­ści­jań­skie, włą­cza­jąc: · a) kult litur­gicz­ny, któ­ry odzwier­cie­dla radość i tro­skę zgro­ma­dzo­nej spo­łecz­no­ści, poucza ją i inspi­ru­je; · b) naucza­nie chrze­ści­jań­skiej tra­dy­cji i pre­zen­ta­cję ducho­wej i moral­nej nauki w spo­sób, któ­ry pro­mu­je uży­tecz­ność war­to­ści chrze­ści­jań­skich i odno­si je do współ­cze­sne­go życia; i · c) opie­kę dusz­pa­ster­ską, któ­ra z tro­ską i uczyn­no­ścią korzy­sta z chrze­ści­jań­skiej spu­ści­zny dla potrzeb osób w kon­kret­nych sytu­acjach. · 2. Jako kon­se­kwen­cja chrztu, wszy­scy kato­li­cy maja pra­wo · a) otrzy­mać wszyst­kie sakra­men­ty, do któ­rych są odpo­wied­nio przy­go­to­wa­ni, · b) uczest­ni­czyć we wszyst­kich posłu­gach w Koście­le, do któ­rych są odpo­wied­nio przy­go­to­wa­ni, zgod­nie z potrze­ba­mi i za apro­ba­tą lub upo­waż­nie­niem wspól­no­ty. · 3. Jako kon­se­kwen­cja chrztu, wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo ocze­ki­wać, że dobra Kościo­ła uży­wa­ne w obrę­bie Kościo­ła będą uczci­wie spo­żyt­ko­wa­ne w ich imie­niu. Mię­dzy inny­mi ozna­cza to, że · a) wszyst­kie kato­lic­kie kobie­ty mają rów­ne pra­wa z męż­czy­zna­mi do korzy­sta­nia z tych dóbr i spra­wo­wa­nia wszyst­kich władz Kościo­ła, · b) wszy­scy kato­lic­cy rodzi­ce maja pra­wo ocze­ki­wać od przy­wód­ców Kościo­ła spra­wie­dli­wej i godzi­wej pomo­cy, zarów­no mate­rial­nej jak i w innej for­mie, w reli­gij­nym kształ­ce­niu swo­ich dzie­ci; i · c) wszy­scy kato­li­cy nie pozo­sta­ją­cy w związ­kach mał­żeń­skich mają pra­wo ocze­ki­wać, że dobra Kościo­ła będą uczci­wie wyko­rzy­sty­wa­ne w ich imie­niu. · 4. Jako kon­se­kwen­cja chrztu, a tak­że spo­łecz­nej natu­ry czło­wie­ka, wszy­scy kato­li­cy mają wspól­ny obo­wią­zek wspo­ma­gać Kościół swo­im cza­sem, zdol­no­ścia­mi i środ­ka­mi finan­so­wy­mi.

III STRUKTURY ZARZĄDZANIAA. Pod­sta­wo­we prze­świad­cze­nia · 1. Poprzez wie­ki Kościół zma­gał się z kon­kret­ny­mi pro­ble­ma­mi spra­wo­wa­nia wła­dzy i sto­so­wa­nia pra­wa, bez któ­rych nie jest moż­li­we prze­trwa­nie żad­ne­go spo­łe­czeń­stwa, a co dopie­ro jego huma­ni­tar­ny roz­wój. W tym dłu­gim okre­sie Kościół zarów­no korzy­stał jak i cier­piał w wyni­ku wie­lo­krot­ne­go eks­pe­ry­men­to­wa­nia z wła­dzą i pra­wem wie­lu róż­no­rod­nych spo­łe­czeństw. Wyni­ki tych eks­pe­ry­men­tów, zarów­no pozy­tyw­ne jak i nega­tyw­ne, dały Kościo­ło­wi mądrość i wie­dzę, co jest a co nie jest sku­tecz­ne, jak nale­ży, a jak nie nale­ży postę­po­wać. · 2. Głę­bo­kie zro­zu­mie­nie dwóch klu­czo­wych zasad, zdo­by­te w wyni­ku tych eks­pe­ry­men­tów, jest pod­sta­wo­we dla kie­ro­wa­nia Kościo­łem w trze­cim mile­nium. Po pierw­sze, że dzie­le­nie odpo­wie­dzial­no­ści i zwią­za­nej z nią wol­no­ści leży u pod­staw bycia czło­wie­kiem zarów­no na płasz­czyź­nie indy­wi­du­al­nej jak i spo­łecz­nej. Po dru­gie, że naj­bar­dziej sku­tecz­nym środ­kiem docho­dze­nia do naj­peł­niej­sze­go rozu­mie­nia rze­czy­wi­sto­ści jest dia­log, któ­ry powi­nien być kon­ty­nu­owa­ny zarów­no w obrę­bie Kościo­ła jak i poza nim. Szcze­gól­nie te dwie klu­czo­we idee niniej­sza Kon­sty­tu­cja roz­wi­ja i wbu­do­wu­je w struk­tu­ry zarzą­dza­ją­ce dzię­ki dłu­gie­mu doświad­cze­niu i mądro­ści Kościo­ła. B. Zasa­dy · 1. Ze swo­jej isto­ty Kościół jest wspól­no­tą. Naj­bar­dziej pod­sta­wo­wą jed­nost­ką tej chrze­ści­jań­skiej wspól­no­ty jest miej­sce, w któ­rym człon­ko­wie Kościo­ła pro­wa­dzą codzien­ne życie, począw­szy od rodzi­ny i innych intym­nych związ­ków. Poza nimi pod­sta­wo­wą jed­nost­ką Kościo­ła jest wspól­no­ta lokal­na, naj­czę­ściej, ale nie wyłącz­nie, tery­to­rial­nie okre­ślo­na para­fia. · 2. Do isto­ty Kościo­ła nale­ży tak­że to, że jest wspól­no­tą wspól­not, to zna­czy, że lokal­ne spo­łecz­no­ści są zjed­no­czo­ne na pośred­nim pozio­mie, (naj­czę­ściej, ale nie wyłącz­nie) poprzez tery­to­rial­nie okre­ślo­ne die­ce­zje, a te w dal­szej kolej­no­ści łączą się we wspól­no­ty naro­do­we, któ­re two­rzą osta­tecz­nie spo­łecz­ność glo­bal­ną powszech­ne­go Kościo­ła kato­lic­kie­go. Poza tym inne związ­ki wspól­not kościel­nych, takie jak spo­łecz­no­ści regio­nal­ne lub wie­lo­na­ro­do­we mogą być two­rzo­ne jako upraw­nio­ne, w opar­ciu o czyn­ni­ki geo­gra­ficz­ne, języ­ko­we lub inne. · 3. Pozo­sta­jąc w duchu Ewan­ge­lii, roz­wi­ja­jąc ludz­kie doświad­cze­nie i dyna­micz­ną chrze­ści­jań­ską tra­dy­cję, a szcze­gól­nie jej dwie klu­czo­we idee powszech­nej odpo­wie­dzial­no­ści i zwią­za­nej z nią wol­no­ści oraz dia­lo­gu, nastę­pu­ją­ce pod­sta­wo­we zasa­dy będą kształ­to­wać struk­tu­ry zarzą­dza­nia i regu­ły Kościo­ła: · a. Całym Kościo­łem rzą­dzić będzie zasa­da pomoc­ni­czo­ści, to zna­czy, że wszyst­kie decy­du­ją­ce pra­wa i obo­wiąz­ki będą pozo­sta­wać w mniej­szych wspól­no­tach, chy­ba, że dobro szer­szej wspól­no­ty spe­cjal­nie wyma­ga, aby to ona spra­wo­wa­ła te pra­wa i obo­wiąz­ki. · b. W całym Koście­le for­mu­ło­wa­nie i sto­so­wa­nie tra­dy­cji będzie prze­pro­wa­dzo­ne w pro­ce­sie peł­ne­go miło­ści i sza­cun­ku dia­lo­gu. · c. W całym Koście­le każ­da wspól­no­ta będzie for­mu­ło­wać swój sta­tut. · d. W całym Koście­le lide­rzy będą wybie­ra­ni na urzę­dy poprzez odpo­wied­nie struk­tu­ry i w dro­dze gło­so­wa­nia. · e. Wybra­ni przed­sta­wi­cie­le na kie­row­ni­cze sta­no­wi­ska będą spra­wo­wać urząd przez okre­ślo­ny, ogra­ni­czo­ny czas. · f. Prze­strze­ga­ne będzie oddzie­la­nie wła­dzy sądow­ni­czej, wyko­naw­czej i usta­wo­daw­czej wraz z sys­te­mem wza­jem­nej kon­tro­li i utrzy­my­wa­nia rów­no­wa­gi. Stąd pły­nie koniecz­ność usta­no­wie­nia repre­zen­ta­tyw­nie wybra­nych rad i lide­rów, a tak­że usta­no­wie­nia sys­te­mów sądo­wych na wszyst­kich pozio­mach. Wszyst­kie trzy wła­dze dzie­lą odpo­wie­dzial­ność w spo­sób zgod­ny z duchem Ewan­ge­lii i niniej­szej Kon­sty­tu­cji. · g. Wszy­scy lide­rzy i rady będą regu­lar­nie dostar­czać wybor­com spra­woz­da­nia z pra­cy, włą­cza­jąc roz­li­cze­nie finan­so­we, będą­ce do wglą­du zewnętrz­nym audy­to­rom w mia­rę potrzeb. · h. Wszyst­kie zgro­ma­dze­nia wier­nych, zarów­no kobiet jak i mniej­szo­ści, będą spra­wie­dli­wie repre­zen­to­wa­ne na wszyst­kich szcze­blach kie­ro­wa­nia i decy­do­wa­nia. C. Rady · 1. Na każ­dym pozio­mie wspól­no­ty kościel­nej zosta­ną usta­no­wio­ne upeł­no­moc­nio­ne rady — lokal­ne, die­ce­zjal­ne, naro­do­we, powszech­ne lub inne przed­sta­wi­ciel­skie, któ­re będą słu­ży­ły jako pod­sta­wo­we cia­ła decy­zyj­ne. Każ­da rada ma prze­strze­gać tego, co nastę­pu­je: · a) Zasa­dy pomoc­ni­czo­ści i dia­lo­gu mają cecho­wać dys­ku­sje i decy­zje każ­dej rady. · b) Człon­ko­wie rady będą wybie­ra­ni, jeże­li to jest moż­li­we, na spo­sób przed­sta­wi­ciel­ski, włą­cza­jąc w to, jeże­li zaj­dzie potrze­ba, przed­sta­wi­cie­li róż­nych orga­ni­za­cji w tym Koście­le. · c) Człon­ko­wie rady będą peł­nić urząd przez okre­ślo­ny czas. · d) Rady na każ­dym pozio­mie będą kształ­to­wać swo­je wła­sne sta­tu­ty pamię­ta­jąc o odpo­wied­nich regu­la­cjach szer­szej wspól­no­ty. · e) Sta­tut każ­dej rady będzie okre­ślać licz­bę, spo­sób wybie­ra­nia i okres urzę­do­wa­nia człon­ków, spo­sób zmia­ny prze­wod­ni­czą­ce­go, oraz to jak dzie­lo­na będzie odpo­wie­dzial­ność za podej­mo­wa­ne decy­zje, okre­ślać będzie rów­nież inne kościel­ne pro­ce­du­ry zacho­wu­ją­ce pod­sta­wo­we zasa­dy kie­ro­wa­nia wyra­żo­ne w niniej­szej Kon­sty­tu­cji. · f) Regu­ła jed­nej oso­by i jed­ne­go gło­su będzie zasa­dą we wszyst­kich radach. · g) Na naro­do­wym, wie­lo­na­ro­do­wym i powszech­nym pozio­mie w skład człon­ków rady wcho­dzić będzie przy­naj­mniej 30% mia­no­wa­nych urzęd­ni­ków kościel­nych i 30% innych wier­nych. · h) Nikt nie będzie miał pra­wa weta. a) Kościół lokal­ny · 1. Człon­ko­wie każ­dej para­fii (lub jed­nost­ki rów­no­rzęd­nej) będą wybie­rać Radę, któ­ra będzie pod­sta­wo­wym decy­zyj­nym cia­łem tej para­fii. Pro­boszcz będzie ex offi­cio człon­kiem Rady. · 2. Jeże­li poprzed­nio nie było w para­fii sta­tu­tu, Rada Para­fial­na, aby być zaapro­bo­wa­ną przez Para­fię, sfor­mu­łu­je taką regu­la­cję, pamię­ta­jąc o odpo­wied­nich regu­la­cjach regio­nal­nych i szer­szej wspól­no­ty. · 3. Rada Para­fial­na, albo bez­po­śred­nio, albo pośred­nio poprzez swo­je komi­te­ty lub agen­cje pono­sić będzie osta­tecz­ną odpo­wie­dzial­ność za poli­ty­kę die­ce­zji i regu­la­cje doty­czą­ce kul­tu litur­gicz­ne­go, edu­ka­cji, dzia­łań socjal­nych, admi­ni­stra­cji, finan­sów i innej dzia­łal­no­ści prze­pro­wa­dza­nej w imie­niu para­fii. b) Kościół Die­ce­zjal­ny · 1. Każ­da Die­ce­zja wybie­ra Radę Die­ce­zjal­ną, któ­ra będzie pod­sta­wo­wym cia­łem decy­zyj­nym Die­ce­zji. Biskup Die­ce­zji jest ex offi­cio człon­kiem Rady, któ­ra będzie zło­żo­na z urzęd­ni­ków kościel­nych i świec­kich. · 2. Jeże­li nie ma jesz­cze Kon­sty­tu­cji lub/i sta­tu­tu, Rada Die­ce­zjal­na sfor­mu­łu­je jed­ną lub obie regu­la­cje, za apro­ba­tą dwóch trze­cich Rad Para­fial­nych tej Die­ce­zji, pamię­ta­jąc o odpo­wied­nich regu­la­cjach w naro­do­wych i mię­dzy­na­ro­do­wych wspól­no­tach. · 3. Rada Die­ce­zjal­na, albo bez­po­śred­nio, albo pośred­nio poprzez swo­je komi­te­ty lub agen­cje pono­sić będzie osta­tecz­ną odpo­wie­dzial­ność za poli­ty­kę die­ce­zji i regu­la­cje doty­czą­ce kul­tu litur­gicz­ne­go, edu­ka­cji, dzia­łań socjal­nych, admi­ni­stra­cji, finan­sów i innej dzia­łal­no­ści prze­pro­wa­dza­nej w imie­niu die­ce­zji. c) Kościół Naro­do­wy. · 1. Zwy­kle Rady Die­ce­zjal­ne będą usta­na­wiać Radę Naro­do­wą. Jeże­li ze wzglę­du na roz­miar lub inne ogra­ni­cze­nia okre­ślo­na Rada Die­ce­zjal­na zde­cy­du­je, że usta­no­wie­nie Rady Naro­do­wej nie będzie w danym przy­pad­ku uży­tecz­ne, nale­ży się zwró­cić do Rady Naczel­nej o zgo­dę na przy­łą­cze­nie lub usta­no­wie­nie alter­na­tyw­nej naj­wyż­szej Rady. Rada Naro­do­wa, lub cia­ło alter­na­tyw­ne, będzie naj­waż­niej­szym orga­nem decy­zyj­nym naro­do­we­go Kościo­ła. Biskup i oso­ba z laika­tu wybra­na przez Naro­do­wą Radę będą współ­prze­wod­ni­czą­cy­mi Rady Naro­do­wej. · 2. Jeże­li Kon­sty­tu­cja Naro­do­wa lub/i sta­tut nie zosta­ły uprzed­nio usta­lo­ne, Rada Naro­do­wa sfor­mu­łu­je jed­ną lub obie regu­la­cje, za apro­ba­tą dwóch trze­cich Rad Die­ce­zjal­nych tego naro­du, pamię­ta­jąc o odpo­wied­nich regu­la­cjach Kościo­ła powszech­ne­go. · 3. Rada Naro­do­wa, albo bez­po­śred­nio, albo pośred­nio poprzez swo­je komi­te­ty lub agen­cje pono­sić będzie osta­tecz­na odpo­wie­dzial­ność za poli­ty­kę naro­do­wą i regu­la­cje doty­czą­ce kul­tu litur­gicz­ne­go, edu­ka­cji, dzia­łań socjal­nych, admi­ni­stra­cji, finan­sów i innej dzia­łal­no­ści prze­pro­wa­dza­nej w imie­niu Rady Naro­do­wej. d). Kościół wie­lo­na­ro­do­wy · 1. Jeże­li kil­ka Kościo­łów Naro­do­wych (np. kon­ty­nen­tu lub wyod­ręb­nio­ne­go obsza­ru geo­gra­ficz­ne­go, itp.) zade­cy­du­je, że było­by korzyst­ne wystę­po­wa­nie razem for­mal­nie, sfor­mu­ją zbiór prze­pi­sów regu­lu­ją­cych wie­lo­na­ro­do­wą współ­pra­cę, za pomo­cą któ­rych będą sobą zarzą­dzać, za apro­ba­tą i zgod­nie z wyma­ga­nia­mi Rad Naro­do­wych, zacho­wu­jąc pod­sta­wo­we zasa­dy zarzą­dza­nia wyra­żo­ne w niniej­szej Kon­sty­tu­cji. e) Kościół powszech­ny · 1. Rady Naro­do­we będą wybie­rać, co dzie­sięć lat Radę Naczel­ną, któ­ra będzie dzia­łać jako pod­sta­wo­we cia­ło decy­zyj­ne Kościo­ła powszech­ne­go. Rada Naczel­na będzie pono­sić cał­ko­wi­tą odpo­wie­dzial­ność za kształ­to­wa­nie pra­wa i zasad zarzą­dza­nia Kościo­łem powszech­nym, jak i za usta­no­wio­ną poli­ty­kę i regu­la­cje doty­czą­ce dok­try­ny, moral­no­ści, kul­tu litur­gicz­ne­go, edu­ka­cji, dzia­łal­no­ści socjal­nej, admi­ni­stra­cji, finan­sów i innej dzia­łal­no­ści pro­wa­dzo­nej w imie­niu Kościo­ła powszech­ne­go, pamię­ta­jąc o zasa­dzie pomoc­ni­czo­ści. Papież i oso­ba świec­ka wybra­ni przez Radę Naczel­ną będą współ­prze­wod­ni­czyć Radzie Naczel­nej. · 2. Człon­ko­wie Rady Naczel­nej, któ­rych licz­ba wyno­si 500 osób, będą wybie­ra­ni w stop­nio­wych (czę­ścio­wych) wybo­rach na zazę­bia­ją­ce się 10-let­nie kaden­cje na okres 20 lat. Rada Naczel­na będzie spo­ty­kać się, co naj­mniej raz do roku. · 3. Rada Naczel­na skła­da się z 500 dele­ga­tów wybie­ra­nych przez Rady Naro­do­we pro­por­cjo­nal­nie do licz­by zare­je­stro­wa­nych kato­li­ków w tych kra­jach. Kra­je, w któ­rych licz­ba kato­li­ków jest mniej­sza niż wyma­ga­na do wybo­ru 1 dele­ga­ta zosta­ną połą­czo­ne w więk­sze jed­nost­ki dla wybo­ru tego dele­ga­ta. · 4. Jeże­li nie ist­nie­je jesz­cze Kon­sty­tu­cja Rady Naczel­nej i/lub sta­tut, na począt­ku Rada Naczel­na sfor­mu­łu­je jed­ną lub obie regu­la­cje, za apro­ba­tą dwóch trze­cich Rady Naro­do­wej, zacho­wu­jąc pod­sta­wo­we zasa­dy kie­row­ni­cze wyra­żo­ne w tej Kon­sty­tu­cji. · 5. Kon­sty­tu­cja Rady Naczel­nej i jej sta­tut, razem ze sta­tu­ta­mi wszyst­kich urzę­dów, któ­re ona usta­no­wia, będą mia­ły taki sam legal­ny sta­tus jak Kon­sty­tu­cja. Jakie­kol­wiek popraw­ki do tego, co zosta­ło wcze­śniej powie­dzia­ne będą przed­mio­tem sek­cji IV “Pro­ce­du­ra wpro­wa­dza­nia zmian do Kon­sty­tu­cji.” · 6. Rada Naczel­na usta­no­wi w pierw­szym roku Papie­ską Komi­sję Wybor­czą. Jakie­kol­wiek popraw­ki do Kon­sty­tu­cji i sta­tu­tu Papie­skiej Komi­sji Wybor­czej będą przed­mio­tem sek­cji IV “Pro­ce­du­ra wpro­wa­dza­nia zmian do Kon­sty­tu­cji.” Papie­ska Komi­sja Wybor­cza będzie nie­za­leż­na od Rady Gene­ral­nej. · 7. Rada Naczel­na, albo bez­po­śred­nio, albo pośred­nio poprzez swo­je komi­te­ty lub agen­cje pono­sić będzie osta­tecz­na odpo­wie­dzial­ność za sto­so­wa­nie pra­wa, prze­pi­sy i poli­ty­kę Kościo­ła powszech­ne­go.

D. Lide­rzy a) Ogól­nie · 1. Wszy­scy lide­rzy, włącz­nie z upo­waż­nio­ny­mi do peł­nie­nia posług, będą odpo­wied­nio prze­szko­le­ni i doświad­cze­ni. · 2. Upo­waż­nio­ny­mi do peł­nie­nia posług są ci lide­rzy, któ­rzy pra­cu­ją dla kościo­ła w peł­nym wymia­rze i zosta­li wybra­ni przez odpo­wied­nią wspól­no­tę kościel­ną, aby dzia­łać w jej imie­niu. · 3. Wszy­scy upo­waż­nie­ni do peł­nie­nia posług będą wybie­ra­ni tak, aby repre­zen­to­wa­li spra­wy tych, któ­rym prze­wo­dzą. Jest to szcze­gól­nie waż­ne przy wybo­rze lokal­ne­go Pro­bosz­cza, Bisku­pa Die­ce­zjal­ne­go i Papie­ża. · 4. Wszy­scy upo­waż­nie­ni do peł­nie­nia posług będą spra­wo­wać swo­je urzę­dy przez okre­ślo­ny czas. Kon­sty­tu­cja Die­ce­zjal­na wyzna­czy okres dzia­ła­nia i ponow­ne­go obsa­dze­nia urzę­du Pro­bosz­cza. Kon­sty­tu­cja Naro­do­wa wyzna­czy okres dzia­ła­nia i ponow­ne­go obsa­dze­nia urzę­du Bisku­pa Die­ce­zjal­ne­go. · 5. Wszy­scy upo­waż­nie­ni do peł­nie­nia posług mogą być zdję­ci z urzę­du tyl­ko w wypad­ku prze­pro­wa­dze­nia sto­sow­nej pro­ce­du­ry prze­bie­ga­ją­cej w opar­ciu o zasa­dy wyra­żo­ne w niniej­szej Kon­sty­tu­cji. · 6. Wszy­scy upo­waż­nie­ni do peł­nie­nia posług mają obo­wiąz­ki i zwią­za­ne z nimi pra­wa, któ­re muszą być okre­ślo­ne przez poszcze­gól­ne kon­sty­tu­cje; te, któ­re doty­czą Pro­bosz­cza, Bisku­pa i Papie­ża zosta­ły wyło­żo­ne poni­żej. b) Pro­boszcz · 1. Pro­bosz­czo­wie będą wybie­ra­ni przez para­fię (lub jej rów­no­waż­nik) i akcep­to­wa­ni przez Bisku­pa i Radę Die­ce­zjal­ną zgod­nie z pro­ce­du­ra­mi wyło­żo­ny­mi w Kon­sty­tu­cji Die­ce­zjal­nej. · 2. Pro­boszcz będzie słu­żył jako prze­wod­nik para­fial­nej gru­py dusz­pa­ster­skiej. W ramach poli­ty­ki usta­no­wio­nej przez Radę Para­fial­ną są oni odpo­wie­dzial­ni za kult litur­gicz­ny, ducho­we i moral­ne wycho­wa­nie, oraz opie­kę dusz­pa­ster­ską w gra­ni­cach para­fii. Są więc odpo­wie­dzial­ni za: · a) kult litur­gicz­ny, któ­re odzwier­cie­dla radość i tro­skę zgro­ma­dzo­nej wspól­no­ty, poucza ją i inspi­ru­je; · b) naucza­nie chrze­ści­jań­skiej tra­dy­cji i pre­zen­ta­cję ducho­wej i moral­nej nauki w spo­sób, któ­ry pro­mu­je uży­tecz­ność war­to­ści chrze­ści­jań­skich i odno­si je do współ­cze­sne­go życia; i · c) opie­kę dusz­pa­ster­ską, któ­ra z tro­ską i uczyn­no­ścią korzy­sta z chrze­ści­jań­skiej spu­ści­zny dla potrzeb osób w kon­kret­nych sytu­acjach. · 3. Pro­boszcz ma zarów­no pra­wo jak i obo­wią­zek odpo­wied­nie­go szko­le­nia jak i kon­ty­nu­owa­nia wła­snej edu­ka­cji w trak­cie okre­su peł­nie­nia urzę­du. · 4. Pro­boszcz ma pra­wo do uczci­we­go finan­so­we­go wspar­cia w wyko­ny­wa­niu swo­je­go urzę­du, jak rów­nież nie­zbęd­nej swo­bo­dy dla wła­ści­we­go wypeł­nia­nia obo­wiąz­ków. c) Biskup · 1. Biskup będzie wybie­ra­ny przez Radę Die­ce­zjal­ną zgod­nie z Kon­sty­tu­cją Die­ce­zjal­ną, uwzględ­nia­jąc odpo­wied­nie regu­la­cje naro­do­wej i mię­dzy­na­ro­do­wej wspól­no­ty, włą­cza­jąc kon­sul­ta­cje i zatwier­dze­nie przez odpo­wied­nich peł­no­moc­ni­ków Rady Naro­do­wej i Rady Naczel­nej. · 2. Biskup będzie słu­żył jako prze­wod­nik die­ce­zjal­nej gru­py dusz­pa­ster­skiej. W ramach poli­ty­ki wewnętrz­nej usta­no­wio­nej przez Radę Die­ce­zjal­ną, Rada pono­si głów­ną odpo­wie­dzial­ność za kult litur­gicz­ny, ducho­we i moral­ne naucza­nie oraz opie­kę dusz­pa­ster­ską w gra­ni­cach Die­ce­zji, pamię­ta­jąc o zasa­dzie pomoc­ni­czo­ści. d) Papież · 1. Papież Kościo­ła powszech­ne­go będzie wybie­ra­ny na poje­dyn­czy, dzie­się­cio­let­ni okres przez Dele­ga­tów wybra­nych przez Rady Naro­do­we. · a) Licz­ba Dele­ga­tów z Rad Naro­do­wych na Kon­gres Elek­cji Papie­skiej będzie pro­por­cjo­nal­na do licz­by zare­je­stro­wa­nych kato­li­ków w kra­ju, o czym decy­du­ją odpo­wied­ni mię­dzy­na­ro­do­wi przed­sta­wi­cie­le. · a) Dele­ga­ci będą wybie­ra­ni tak repre­zen­ta­tyw­nie jak to jest moż­li­we. Jed­ną trze­cią sta­no­wić będą bisku­pi. · 2. Papież razem z Rada Naczel­ną i jej komi­te­ta­mi, i agen­cja­mi pono­szą głów­ną odpo­wie­dzial­ność za pro­wa­dze­nie poli­ty­ki usta­no­wio­nej przez Radę Naczel­ną, szcze­gól­nie w dzie­dzi­nach kul­tu litur­gicz­ne­go, dok­try­ny, moral­ne­go i ducho­we­go naucza­nia jak i dusz­pa­ster­stwa Kościo­ła powszech­ne­go, pamię­ta­jąc o zasa­dzie pomoc­ni­czo­ści.

IV SYSTEM PRAWNYA. Zasa­dy · 1. Kościół kato­lic­ki jest kościo­łem piel­grzy­mu­ją­cym, cią­gle potrze­bu­ją­cym reform i napra­wy. Dys­pu­ty, spo­ry, prze­stęp­stwa prze­ciw­ko pra­wom człon­ków będą nie­ste­ty wystę­po­wać. Mają być one roz­wią­zy­wa­ne na dro­dze pojed­na­nia i arbi­tra­żu. Tam, gdzie oka­że się to nie­moż­li­we, kato­li­cy mogą w takich przy­pad­kach zwra­cać się do try­bu­na­łów Kościo­ła w celu roz­są­dze­nia. Wszy­scy kato­li­cy mają pra­wo do spra­wie­dli­we­go i rze­tel­ne­go pro­ce­su zgod­nie z pra­wem kościel­nym. Cały per­so­nel zaan­ga­żo­wa­ny w sys­tem kościel­nej jurys­dyk­cji będzie odpo­wied­nio wykształ­co­ny i kom­pe­tent­ny. · 2. Zosta­nie usta­no­wio­ny sys­tem die­ce­zjal­nych, pro­win­cjo­nal­nych, naro­do­wych i mię­dzy­na­ro­do­wych try­bu­na­łów, któ­re będą słu­żyć jako sądy pierw­szej instan­cji, każ­dy z wyzna­czo­nym sądem odwo­ław­czym. Try­bu­na­ły te będą zarzą­dza­ne przez niniej­szą Kon­sty­tu­cję i póź­niej­sze pra­wa pozo­sta­ją­ce z nią w zgo­dzie. B. Try­bu­na­ły a) Lokal­ne i Regio­nal­ne · 1. Każ­da Die­ce­zja usta­no­wi swój wła­sny try­bu­nał lub inny porzą­dek dla sądo­we­go wysłu­cha­nia spo­rów lub spraw prze­stęp­czych przed­kła­da­nych przez ludzi. · a) Try­bu­na­ły Die­ce­zjal­ne będą upraw­nio­ne we wszyst­kich spra­wach, któ­re będą wcho­dzić w zakres wewnętrz­ne­go porząd­ku lokal­ne­go i regio­nal­ne­go Kościo­ła. Obej­mu­ją one wszyst­kie uchwa­ły okre­ślo­ne przez ogól­ne pra­wo kościel­ne jako uchwa­ły admi­ni­stra­cyj­ne, kry­mi­nal­ne, spo­ry praw­ne, oraz doty­czą­ce spraw wła­sno­ścio­wych i odszko­do­wań. · b) Try­bu­na­ły Die­ce­zjal­ne będą kie­ro­wać się w swo­ich dzia­ła­niach pro­ce­du­ral­nym pra­wem usta­no­wio­nym przez Kościół Powszech­ny. · c) Odwo­ła­nia prze­ciw zasą­dze­niem Try­bu­na­łu Die­ce­zjal­ne­go będą roz­pa­try­wa­ne przez try­bu­nał odpo­wied­niej kościel­nej pro­win­cji. · 2. Wszyst­kie przy­pad­ki doty­czą­ce Bisku­pa Die­ce­zjal­ne­go będą roz­pa­try­wa­ne przez Try­bu­nał Naro­do­wy. b) Naro­do­wy · 1.Rada Naro­do­wa usta­no­wi, tam gdzie będzie to wła­ści­we, pro­win­cjo­nal­ne sądy odwo­ław­cze i try­bu­nał odwo­ław­czy, któ­re będą słu­żyć jako sądy dru­giej instan­cji dla wszyst­kich spraw sądo­wych lub admi­ni­stra­cyj­nych, roz­pa­try­wa­ne one będą przez try­bu­na­ły pro­win­cjo­nal­ne. · 2.Najwyższy Try­bu­nał będzie instan­cją odwo­ław­czą dla try­bu­na­łów odwo­ław­czych. c) Mię­dzy­na­ro­do­wy · 1. Tam, gdzie nie ma Try­bu­na­łów Naro­do­wych, Rada Naczel­na usta­no­wi wie­lo­na­ro­do­wy try­bu­nał ape­la­cyj­ny, któ­ry będzie słu­żyć jako sąd dru­giej instan­cji. · 2. Rada Naczel­na usta­no­wi Naj­wyż­szy Try­bu­nał, któ­ry będzie słu­żył jako sąd ostat­niej instan­cji dla wszyst­kich spraw, któ­re zosta­ną mu przed­ło­żo­ne przez niż­sze sądy lub przez Radę Naczel­ną. · 3. Naj­wyż­szy Try­bu­nał będzie roz­są­dzał spra­wy oskar­żeń o nie­le­gal­ne lub nie­kon­sty­tu­cyj­ne dzia­ła­nia Papie­ża. · 4. Nie będzie żad­ne­go praw­ne­go odwo­ła­nia od wyro­ków Naj­wyż­sze­go Try­bu­na­łu. C. Prze­dłu­że­nie cza­su spra­wo­wa­nia kie­row­ni­czych urzę­dów Przy­wód­cy kościel­ni powin­ni słu­żyć przez całą kaden­cję, na któ­rą zosta­li wybra­ni, chy­ba, że kom­pe­ten­cja do spra­wo­wa­nia funk­cji zosta­ła for­mal­nie zakwe­stio­no­wa­na zgod­nie z kon­sty­tu­cyj­nie usta­no­wio­ny­mi zasa­da­mi. Okre­śle­nie odpo­wied­nich kom­pe­ten­cji oraz zdol­no­ści do peł­nie­nia urzę­du może być usta­no­wio­ne przez kościel­ne­go prze­ło­żo­ne­go peł­nią­ce­go urząd lub też przez Radę odpo­wied­nie­go szcze­bla przy zasto­so­wa­niu wła­ści­wej pro­ce­du­ry. W przy­pad­ku Papie­ża odpo­wied­nią instan­cją jest Rada Naczel­na obra­du­ją­ca na sesji zwy­czaj­nej lub nad­zwy­czaj­nej

V. POPRAW­KI­Kon­sty­tu­cja niniej­sza może być popra­wia­na przez trzy czwar­te gło­sów Rady Naczel­nej i dalej raty­fi­ko­wa­na przez trzy czwar­te gło­sów Rad Naro­do­wych w okre­sie pię­ciu lat po wpro­wa­dze­niu popra­wek przez Radę Naczel­ną.

VI. WDRO­ŻE­NIE­Kon­sty­tu­cja niniej­sza wej­dzie w życie po jej przy­ję­ciu przez odpo­wied­nio upo­waż­nio­ny Kon­went Kon­sty­tu­cyj­ny

Źró­dło: http://astro.temple.edu/~arcc/polishconst.htm

Ruchy odno­wy w KRK (j. angiel­ski)http://www.cta-usa.org/COR.html — gł. w USAhttp://www.we-are-church.org/imwac/links.htm — tak­ze w Euro­pie