“Żydzi Otwoccy. Kraina dziwnych snów…”

19 sierp­nia br. pod­czas obcho­dów 65. rocz­ni­cy likwi­da­cji otwoc­kie­go get­ta w Klu­bie Otwoc­kie­go Cen­trum Kul­tu­ry SMOK (Otwock, ul. War­szaw­ska) nastą­pi uro­czy­ste powo­ła­nie do życia pro­jek­tu “Żydzi Otwoc­cy. Kra­ina dziw­nych snów…”. Pro­jekt nowy, ale skła­da­ją się na nie­go dwie zna­ne nie tyl­ko miesz­kań­com Otwoc­ka wysta­wy. Jed­na to “ŻYDZI OTWOCCY” Seba­stia­na Rakow­skie­go, na co dzień sta­ła esk­po­zy­cja w Muzeum Zie­mi Otwoc­kiej. Dru­ga to “KRAINA DZIWNYCH SNÓW…” Toma­sza Brzost­ka, któ­rą w prze­szło­ści moż­na było oglą­dać m.in. na war­szaw­skim Nowym Świe­cie.

Rakow­ski pre­zen­tu­je w swo­jej eks­po­zy­cji aspek­ty życia żydow­skich miesz­kań­ców Otwoc­ka od momen­tu powsta­nia osa­dy aż po tra­gicz­ne dni Zagła­dy. Wśród pre­zen­to­wa­nych zagad­nień zna­la­zły się mię­dzy inny­mi te doty­czą­ce życia reli­gij­ne­go, szkol­nic­twa, opie­ki zdro­wot­nej, życia codzien­ne­go i spo­łecz­ne­go z jego orga­ni­za­cja­mi i par­tia­mi poli­tycz­ny­mi. Dru­ga część wysta­wy poświę­co­na jest naj­tra­gicz­niej­sze­mu w dzie­jach Żydów okre­so­wi II woj­ny świa­to­wej. Na wysta­wie znaj­du­ją się doku­men­ty, foto­gra­fie i rela­cje świad­ków doty­czą­ce powsta­nia, ist­nie­nia i likwi­da­cji otwoc­kie­go get­ta. Autor wysta­wy poło­żył szcze­gól­ny nacisk na kwe­stie sto­sun­ków pol­sko-żydow­skich. Na szcze­gól­ną uwa­gę zasłu­gu­je część poświę­co­na Ire­nie Sen­dler, któ­ra w cza­sie oku­pa­cji hitle­row­skiej ura­to­wa­ła ponad 2500 żydow­skich dzie­ci z war­szaw­skie­go get­ta. W 1965 roku zosta­ła za to uho­no­ro­wa­na przez izra­el­ski insty­tut Yad Vashem meda­lem Spra­wie­dli­wy Wśród Naro­dów Świa­ta. W 2003 roku otrzy­ma­ła Order Orła Bia­łe­go, a w kwiet­niu b.r. decy­zją Mię­dzy­na­ro­do­wej Kapi­tu­ły Orde­ru Uśmie­chu zosta­ła naj­star­szym w histo­rii Kawa­le­rem tego “naj­sło­necz­niej­sze­go z odzna­czeń”. Bie­żą­cy rok przy­niósł Ire­nie Sen­dler tak­że nomi­na­cję do Poko­jo­wej Nagro­dy Nobla.

Foto­gra­fie Brzost­ka sta­no­wią dosko­na­łe dopeł­nie­nie do kom­pen­dium wie­dzy histo­rycz­nej zawar­tej w pro­fe­sjo­nal­nie przy­go­to­wa­nej wysta­wie. Są swe­go rodza­ju impre­sją sku­pio­ną na poszu­ki­wa­niach żydow­skich śla­dów w uzdro­wi­sku Otwock.

W otwoc­kim SMOK‑u wysta­wę będzie moż­na oglą­dać tyl­ko 19 sierp­nia. Już mie­siąc póź­niej pra­ce zawi­sną na dzie­dziń­cu war­szaw­skiej Syna­go­gi Noży­ków, gdzie będzie moż­na je oglą­dać do poło­wy paź­dzier­ni­ka. W cza­sie, gdy będzie­my w napię­ciu wsłu­chi­wać się w wer­dykt komi­te­tu nor­we­skie­go par­la­men­tu przy­zna­ją­ce­go Poko­jo­wą Nagro­dę Nobla, wysta­wa będzie eks­po­no­wa­na w sie­dzi­bie Wome­n’s Inter­na­tio­nal Zio­nist Orga­ni­za­tion w Herz­liyi, izra­el­skim kuror­cie poło­żo­nym nad Morzem Śród­ziem­nym. Do koń­ca 2009 roku wysta­wa poświę­co­na otwoc­kim Żydom odwie­dzi jesz­cze m.in. Gru­dziądz, Choj­ni­ce, Szczyt­no, Dąbro­wę Gór­ni­czą i Pałac Radzi­wił­łów w Nie­bo­ro­wie. W War­sza­wie oprócz Syna­go­gi przy ul. Twar­dej, gdzie pra­ce zawi­ta­ją jesie­nią b.r., wysta­wę “ŻYDZI OTWOCCY. KRAINA DZIWNYCH SNÓW…” będzie moż­na zoba­czyć jesz­cze trzy­krot­nie w roku 2008: w stycz­niu i lutym w Klu­bie Kul­tu­ry ANIN, w mar­cu w Dziel­ni­co­wym Cen­trum Pro­mo­cji Kul­tu­ry Dziel­ni­cy Pra­ga-Połu­dnie przy ul. Gro­chow­skiej oraz w paź­dzier­ni­ku i listo­pa­dzie w Klu­bie Kul­tu­ry FALENICA.

Patro­nat Hono­ro­wy nad pro­jek­tem orga­ni­zo­wa­nym przez Otwoc­kie Cen­trum Kul­tu­ry i Muzeum Zie­mi Otwoc­kiej objął Żydow­ski Insty­tut Histo­rycz­ny. Patro­na­mi pra­so­wy­mi pro­jek­tu są ZNAK, KARTA, WIĘŹ oraz MIDRASZ; patro­nem lokal­nym jest LINIA OTWOCKA. Patro­nat inter­ne­to­wy nad wysta­wą obję­ły ser­wi­sy PRO ARTE i ESENSJA.

Ofi­cjal­na stro­na inter­ne­to­wa pro­jek­tu: www.zydzi-otwoccy.info

Już teraz ser­decz­nie zapra­szam w imie­niu auto­rów i orga­ni­za­to­rów do udzia­łu w uro­czy­sto­ści upa­mięt­nia­ją­cej likwi­da­cję otwoc­kie­go get­ta, pod­czas któ­rej nastą­pi “otwar­cie” naj­now­sze­go pro­jek­tu poświę­co­ne­go otwoc­kim Żydom.

Doro­ta Świę­co­nek zydzi_otwoccy@onet.eu