Ewangelikom i starokatolikom odebrano Wielki Piątek

W zło­żo­nym w Try­bu­na­le pozwie, skar­żą­cy prze­ko­ny­wał, że obo­wią­zu­ją­ce pra­wo dys­kry­mi­nu­je go jako oso­bę bez­wy­zna­nio­wą, gdyż za wol­ny dzień nie otrzy­mu­je wyna­gro­dze­nia w prze­ci­wień­stwie do człon­ków Kościo­łów, któ­re do tej pory cie­szy­ły się przy­wi­le­jem dnia wol­ne­go od pra­cy. Regu­la­cja ta doty­czy­ła Kościo­ła Ewan­ge­lic­kie­go Augs­bur­skie­go Wyzna­nia (Lute­rań­skie­go), Kościo­ła Ewan­ge­lic­kie­go Hel­wec­kie­go Wyzna­nia (refor­mo­wa­ne­go), Kościo­ła ewan­ge­lic­ko-meto­dy­stycz­ne­go oraz Kościo­ła sta­ro­ka­to­lic­kie­go. Try­bu­nał przy­chy­lił się do wnio­sku skar­żą­ce­go i naka­zał austriac­kie­mu rzą­do­wi zmia­nę prze­pi­sów, nie wska­zu­jąc jed­nak kon­kret­nych roz­wią­zań.

Kościo­ły mniej­szo­ścio­we, w tym szcze­gól­nie lute­rań­ski biskup Micha­el Bün­ker zaan­ga­żo­wa­ły się w obro­nę Wiel­kie­go Piąt­ku. Celem Kościo­łów było zacho­wa­nie dnia wol­ne­go, argu­men­tu­jąc, że jest to klu­czo­we świę­to wpi­sa­ne w życie rodzin­ne wier­nych Kościo­łów ewan­ge­lic­kich i zade­kla­ro­wa­no goto­wość do nego­cja­cji celem zna­le­zie­nia roz­wią­za­nia kom­pro­mi­so­we­go. Rząd posta­no­wił posta­wić Kościo­ły przed fak­ta­mi doko­na­ny­mi i pod­czas spo­tka­nia pod koniec stycz­nia br., a któ­re trwa­ło zale­d­wie kwa­drans, przed­sta­wio­no 11 warian­tów, obie­cu­jąc dal­sze roz­mo­wy, któ­re się jed­nak nie odby­ły.

Po kil­ku tygo­dniach (19 lute­go) rząd przed­sta­wił pro­po­zy­cję „poło­wicz­ne­go Wiel­kie­go Piąt­ku” – pro­po­zy­cja ta ozna­cza­ła­by, że Wiel­ki Pią­tek był­by wol­ny dla wszyst­kich od godz. 14:00. O pro­po­zy­cji bp Bün­ker dowie­dział się dzień przed pod­czas roz­mo­wy tele­fo­nicz­nej. Rzą­do­wy pomysł został skry­ty­ko­wa­ny przez Kościo­ły, związ­ki zawo­do­we i śro­do­wi­ska zawo­do­we zwią­za­ne z izba­mi han­dlo­wy­mi i tury­stycz­ny­mi. Ponad­to prze­ko­ny­wa­no, że i tak zwy­cza­jo­wo w Austrii piąt­ko­we popo­łu­dnie wła­śnie ok. godz. 14:00 to już de fac­to począ­tek week­en­du. Pro­jekt upadł.

Po nie­speł­na tygo­dniu odby­ło się spo­tka­nie bpa Bün­ke­ra z przed­sta­wi­cie­la­mi rzą­du, w któ­rym uczest­ni­czył rów­nież przed­sta­wi­ciel rzym­sko­ka­to­lic­kiej Austriac­kiej Kon­fe­ren­cji Bisku­pów. Pod­czas kon­sul­ta­cji lute­rań­ski duchow­ny zapro­po­no­wał, aby Wiel­ki Pią­tek stał się dniem wol­nym dla wszyst­kich w zamian za Ponie­dzia­łek po Świę­cie Zesła­nia Ducha Świę­te­go, jed­nak jego pro­po­zy­cja nie spo­tka­ła się z akcep­ta­cją stro­ny rzą­do­wej i Kościo­ła rzym­sko­ka­to­lic­kie­go. Rząd posta­wił na swo­im i wpro­wa­dził zmia­nę pole­ga­ją­cą na usta­no­wie­niu „pry­wat­ne­go świę­ta” – ozna­cza to, że w przy­pad­ku świę­ta każ­dy ma pra­wo zło­żyć wnio­sek o przy­zna­nie dnia wol­ne­go (na co naj­mniej 3 mie­sią­ce przed świę­tem – w przy­pad­ku Wiel­kie­go Piąt­ku skró­co­no czas do dwóch tygo­dni) z puli urlo­po­wej, a pra­co­daw­ca nie ma pra­wa odmó­wić. Jest to roz­wią­za­nie pro­po­no­wa­ne już wcze­śniej przez orga­ni­za­cje repre­zen­tu­ją­ce biz­nes. – W spo­sób jed­no­stron­ny speł­nio­no ocze­ki­wa­nia sek­to­ra gospo­dar­cze­go– sko­men­to­wał dzia­ła­nia rzą­du bp Bün­ker w liście paster­skim do wier­nych.

Już po dwóch dniach – 27 lute­go – w eks­pre­so­wym tem­pie pro­jekt usta­wy prze­pchnię­to przez par­la­ment i wszyst­ko wska­zu­je na to, że dal­szy pro­ces legi­sla­cyj­ny nie będzie zakłó­co­ny.

Rzym­sko­ka­to­lic­ki epi­sko­pat wydał oświad­cze­nie, że z zado­wo­le­niem przyj­mu­je rzą­do­we pro­po­zy­cje i wyra­ził ubo­le­wa­nie, iż ewan­ge­li­kom ode­bra­no świę­to. Jed­no­cze­śnie epi­sko­pat zdy­stan­so­wał się od jakich­kol­wiek form pro­te­stu, mają­cych na celu zmia­nę poli­ty­ki rzą­du w tej mate­rii. Była to reak­cja na zapo­wiedź zor­ga­ni­zo­wa­nia przez Kościo­ły mil­czą­ce­go mar­szu pro­te­stu w Śro­dę Popiel­co­wą pod­czas par­tyj­ne­go wyda­rze­nia rzą­dzą­cej ÖVP. Swój udział w pro­te­ście zapo­wie­dzie­li poje­dyn­czy duchow­ni rzym­sko­ka­to­lic­cy, któ­rzy tym samym nie mają jed­nak man­da­tu do repre­zen­to­wa­nia w tej mate­rii swo­je­go Kościo­ła.

Kościo­ły ewan­ge­lic­kie zapo­wie­dzia­ły, że jesz­cze nie zło­ży­ły bro­ni w tema­cie Wiel­kie­go Piąt­ku, jed­nak szan­se na zmia­ny są nikłe. Usta­wa będzie praw­do­po­dob­nie obo­wią­zy­wać dopie­ro od przy­szło­rocz­ne­go Wiel­kie­go Piąt­ku. Wła­dze nie­któ­rych miast rzą­dzo­nych przez ÖVP zde­cy­do­wa­ły się wbrew par­tyj­nej linii na przy­zna­nie ewan­ge­li­kom i wszyst­kim innym, któ­rzy będą chcie­li prze­ży­wać Wiel­ki Pią­tek, dnia wol­ne­go na mocy spe­cjal­ne­go zarzą­dze­nia — tak sta­ło się np. w Inns­bruc­ku czy Eisen­stadt.

Roz­wój sytu­acji obser­wu­je rów­nież spo­łecz­ność żydow­ska w odnie­sie­niu do świę­ta Jom Kip­pur, jed­nak przed­sta­wi­ciel związ­ku wyzna­nio­we­go gmin żydow­skich zapo­wie­dział, że nie będą podej­mo­wa­ne żad­ne dzia­ła­nia praw­ne.