Frank-Walter Steinmeier — chrześcijanin, dyplomata i przyszły prezydent RFN

Obec­ny pre­zy­dent RFN Joachim Gauck ogło­sił, że z przy­czyn zdro­wot­nych nie będzie się ubie­gał o dru­gą kaden­cję. Po tym jak Gauck upu­blicz­nił swo­ją decy­zję, par­tie koali­cyj­ne roz­po­czę­ły zaku­li­so­we poszu­ki­wa­nia następ­cy, wśród któ­rych jed­nym tchem wymie­nia­no Nor­ber­ta Lam­mer­ta, prze­wod­ni­czą­ce­go Bun­de­sta­gu, eme­ry­to­wa­ne­go ewan­ge­lic­kie­go bisku­pa Ber­li­na-Bran­den­bur­gii Wol­fgan­ga Hube­ra i wła­śnie mini­stra Fran­ka-Wal­te­ra Ste­in­me­ie­ra. Wśród poten­cjal­nych kan­dy­da­tów poja­wia­ła się rów­nież była biskup­ka, a obec­nie amba­sa­dor­ka jubi­le­uszu 500 lat Refor­ma­cji Mar­got Käßmann, prof. Andre­as Voßkuh­le, prze­wod­ni­czą­cy nie­miec­kie­go Try­bu­na­łu Kon­sty­tu­cyj­ne­go oraz muzuł­mań­ski pisarz Navid Ker­ma­ni.

Szef SPD i wice­kanc­lerz Sig­mar Gabriel wzra≈nie dawał do zro­zu­mie­nia, że jego par­tia wspie­rać będzie kan­dy­da­tu­rę Ste­in­me­ie­ra. Kolej­ne oso­by son­do­wa­ne przez CDU/CSU odma­wia­ły kan­dy­do­wa­nia, mię­dzy inny­mi dla­te­go, że Ste­in­me­ier cie­szy się dużą popu­lar­no­ścią w nie­miec­kim spo­łe­czeń­stwie. Sza­cu­nek i sym­pa­tię Ste­in­me­ier zaskar­bił sobie szcze­gól­nie w 2010 r., gdy tym­cza­so­wo wyco­fał się z poli­ty­ki ze wzglę­du na zły stan zdro­wia żony. Poli­tyk pod­dał się ope­ra­cji usu­nię­cia ner­ki, któ­ra zosta­ła wsz­cze­pio­na jego żonie. Prze­szczep się udał.

Ste­in­me­ier cie­szy się rów­nież ponad­par­tyj­nym uzna­niem w Bun­de­sta­gu za wyjąt­kiem post­ko­mu­ni­stycz­nej Par­tii Lewi­cy. Ofi­cjal­ne popar­cie dla kan­dy­da­tu­ry Ste­in­me­ie­ra ogło­si­ła już kanc­lerz Ange­la Mer­kel. Rów­nież Par­tia Zie­lo­nych nie wyklu­cza gło­so­wa­nia na sze­fa MSZ‑u.

Pre­zy­den­ci pro­te­stan­ci

Dzie­wię­ciu spo­śród 11 pre­zy­den­tów RFN to ewan­ge­li­cy róż­nych wyznań, w tym urzę­du­ją­cy pre­zy­dent Joachim Gauck, któ­ry był nawet duchow­nym lute­rań­skim. Niem­cy mie­li tyl­ko dwóch pre­zy­den­tów, nale­żą­cych do Kościo­ła rzym­sko­ka­to­lic­kie­go (Hein­rich Lüb­ke i Chri­stian Wulff) i żad­ne­go bez­wy­zna­niow­ca. Jeśli wszyst­ko pój­dzie zgod­nie z pla­nem 12 lute­go 2017 roku Frank-Wal­ter Ste­in­me­ier zosta­nie wybra­ny przez Zgro­ma­dze­nie Fede­ral­ne na dwu­na­ste­go pre­zy­den­ta Nie­miec.

Ste­in­me­ier – czło­wiek Kościo­ła

Oprócz wie­lu funk­cji pań­stwo­wych i par­tyj­nych, Ste­in­me­ier jest rów­nież zaan­ga­żo­wa­nym człon­kiem ber­liń­skiej Para­fii Ewan­ge­lic­ko-Refor­mo­wa­nej Betle­hem, wcho­dzą­cej w skład ewan­ge­lic­ko-unij­ne­go Kościo­ła Ber­li­na-Bran­den­bur­gii i Ślą­skich Gór­nych Łużyc. Para­fia powsta­ła w XVIII w. dzię­ki emi­gra­cji Bra­ci Cze­skich. Jed­nak macie­rzy­stym Kościo­łem Ste­in­me­ie­ra jest Kościół Kra­jo­wy Lip­pe, rów­nież o cha­rak­te­rze unij­nym, w któ­rym 58 z 68 para­fii jest wyzna­nia ewan­ge­lic­ko-refor­mo­wa­ne­go, a pozo­sta­łe ewan­ge­lic­ko-lute­rań­skie­go (tzw. Luthe­ri­sche Klas­se). Ostat­nim pre­zy­den­tem moc­no zwią­za­nym z tra­dy­cją refor­mo­wa­ną był Johan­nes Rau, któ­ry był rów­nież świec­kim kazno­dzie­ją.

Ste­in­me­ier jest rów­nież człon­kiem zarzą­du Ewan­ge­lic­kich Dni Kościo­ła. Pod­czas Kir­chen­ta­gu w Ber­li­nie z oka­zji jubi­le­uszu 500 lat Refor­ma­cji miał być odpo­wie­dzial­ny za pro­wa­dze­nie głów­nych czę­ści wyda­rze­nia.

Nie­daw­no Ste­in­me­ier otrzy­mał Nagro­dę Tole­ran­cji Ewan­ge­lic­kiej Aka­de­mii Tut­zing z Bawa­rii, jed­ne­go z głów­nych ośrod­ków inte­lek­tu­al­nych nie­miec­kie­go Kościo­ła ewan­ge­lic­kie­go, a w tym roku jako pierw­szy pro­mi­nent­ny poli­tyk otrzy­mał Eku­me­nicz­ną Nagro­dę Kato­lic­kiej Aka­de­mii w Bawa­rii.

Ste­in­me­ier nie mówi czę­sto o reli­gii, jed­nak nie ukry­wa też swo­je­go przy­wią­za­nia do wia­ry i Kościo­ła ewan­ge­lic­kie­go. Pod­czas wizy­ty w Norym­ber­dze w 2015 roku odwie­dził znisz­czo­ny pod­czas poża­ru refor­mo­wa­ny kościół św. Mar­ty, znaj­du­ją­cy się nie­opo­dal rzym­sko­ka­to­lic­kiej para­fii św. Kla­ry, któ­ra udzie­li­ła gości­ny refor­mo­wa­nym do cza­su odbu­do­wy spa­lo­ne­go kościo­ła. Ste­in­me­ier wygło­sił prze­mó­wie­nie w koście­le św. Kla­ry, gdzie mówił rów­nież o swo­jej wie­rze – Gdy wcho­dzę do mini­ster­stwa, nie zosta­wiam swo­jej wia­ry w szat­ni. Wia­ra jest dla mnie kom­pa­sem, ale nie nawi­ga­cją. W swo­im życiu sta­ram się kie­ro­wać sło­wa­mi z 1. Listu Pio­tra: „Sza­nuj­cie wszyst­kich” (2,17a).

https://www.youtube.com/watch?v=1kJUQfl-uu0

Socjal­de­mo­kra­ta Ste­in­me­ier jest rów­nież jed­nym z naj­bar­dziej zna­czą­cych poli­ty­ków, któ­rzy wspar­li przy­go­to­wa­nia do jubi­le­uszu 500 lat Refor­ma­cji. Pod­czas wspo­mnia­nej wizy­ty w Norym­ber­dze, Ste­in­me­ier poka­zał, że jest obe­zna­ny w teo­lo­gii, podej­mu­jąc nie tyl­ko zagad­nie­nia z pogra­ni­cza reli­gii, poli­ty­ki i ety­ki:

Refor­ma­cja zry­wa z nauką, że czło­wiek musi się w trak­cie swo­je­go życia trosz­czyć przede wszyst­kim o swo­je zba­wie­nie – czy to poprzez dobre uczyn­ki, poku­tę, czy kupo­wa­nie listów odpu­sto­wych. Refor­ma­cja jest w tym sen­sie wyzwo­le­niem: nie musi­my się wpierw trosz­czyć o nasze zba­wie­nie, ponie­waż czy­ni to Bóg. Ale wyzwo­le­nie nie ozna­cza, że jeste­śmy teraz zupeł­nie wol­ni, aby odda­wać się próż­niac­twu i leni­stwu. Tak łatwo nam Mar­cin Luter i inni refor­ma­to­rzy nie odpusz­czą, a wręcz prze­ciw­nie: ponie­waż nie musi­my się już trosz­czyć o nas samych, może­my się trosz­czyć o innych.

Z kolei w prze­mó­wie­niu dla Aka­de­mii Kato­lic­kiej w Mona­chium, Ste­in­me­ier pod­kre­ślił, że eku­me­nizm nie zawsze był czę­ścią jego życia:

Pamię­tam ludzi o wiel­kiej wewnętrz­nej powa­dze, pamię­tam pasto­rów z wiel­ką eru­dy­cją, grzmią­cych nie­kie­dy pod­czas kazań, któ­re musia­ło być dłu­gie i bar­dzo szcze­gó­ło­we. Nabo­żeń­stwo poni­żej godzi­ny postrze­ga­ne było jak zanie­dby­wa­nie obo­wiąz­ków służ­bo­wych. Litur­gia u nas jest suro­wa, a krzyż w nie­któ­rych kościo­łach refor­mo­wa­nych jest jedy­ną ozdo­bą, w wie­lu nie ma nawet tego. To, co refor­mo­wa­ne było dla mnie nor­mal­ne, lute­rań­skie było tym innym lub Kościo­łem tych innych, a kato­lic­kie Pader­born było ostrą gra­ni­cą.

Stan ten zmie­niał się w mia­rę upły­wu cza­su, zawie­ra­nia przy­jaź­ni i wcho­dze­nia w eku­me­nicz­ne śro­do­wi­sko, rów­nież poprzez dzia­łal­ność par­tyj­ną. W 1988 roku Ste­in­me­ier poznał swo­ją przy­szłą żonę, Elke Büden­ben­der, któ­ra jest wyzna­nia rzym­sko­ka­to­lic­kie­go.

Zgod­nie z nie­miec­ka usta­wą zasad­ni­czą pre­zy­dent peł­ni funk­cje repre­zen­ta­cyj­ne. Nie ozna­cza to jed­nak, że gło­wa pań­stwa nie ma wpły­wu na życie poli­tycz­ne i spo­łecz­ne. Poprzez prze­mó­wie­nia, orę­dzia oraz aktyw­ną dzia­łal­ność pro­spo­łecz­ną pre­zy­den­ci są czę­sto ini­cja­to­ra­mi i uczest­ni­ka­mi waż­nych debat spo­łecz­nych – ostat­nio w tak palą­cych kwe­stiach jak sto­su­nek do uchodź­ców i fali pra­wi­co­we­go eks­tre­mi­zmu.

foto: reformiert-info.de

---

Gale­ria