Kościół Ewangelicko — Reformowany w RP i kobiety

Oto kil­ka inte­re­su­ją­cych fak­tów doty­czą­cych kobiet i ich roli w pol­skim Koście­le Ewangelicko–Reformowanym.

Od XVII do XVIII wie­ku wie­le kobiet ochra­nia­ło pol­skich ewan­ge­li­ków — refor­mo­wa­nych. Za patron­ki ucho­dzi­ły księż­nicz­ka Ludwi­ka z Radzi­wił­łów księż­na Neu­bur­ska oraz Teo­fi­lia ze Stry­jeń­skich Gra­bow­ska. O tej ostat­niej mówi­li zło­śli­wie, że ordy­nu­je pasto­rów sło­wa­mi “Bierz Ducha spod far­tu­cha”.

- W 1918 roku Synod Ewan­ge­lic­ko-Refor­mo­wa­ny przy­znał kobie­tom pra­wo do gło­su na syno­dach kościo­ła oraz zezwo­lił im na bycie wybie­ra­nym do rad para­fial­nych. Był pierw­szym kościo­łem w Rzecz­po­spo­li­tej, któ­ry pod­jął taką decy­zję.

- Pierw­szą dele­gat­ką na Synod Kościo­ła była wybra­na w 1922 roku z Łodzi Nata­lia Jel­li­nek.

- Pierw­szą kobie­tą Pre­ze­sem Kon­sy­sto­rza była prof. Zofia Lejm­bach (zm. 1995), wybra­na na to sta­no­wi­sko w 1961 roku. Spra­wo­wa­ła tę funk­cję przez kil­ka kaden­cji.

- W 1991 roku Synod Kościo­ła, zmie­nia­jąc pra­wo wewnętrz­ne, zade­cy­do­wał, że o ordy­na­cję na pasto­ra może się sta­rać “każ­da oso­ba”, zezwa­la­jąc tym samym na ordy­na­cję kobiet. Jest pier­szym i jak na razie jedy­nym kościo­łem pro­te­stanc­kim w Pol­sce, któ­ry pod­jął taką decy­zję.

Zna­ny­mi ewan­ge­licz­ka­mi refor­mo­wa­ny­mi były:

- Lucy­na Ćwier­cza­kie­wi­czo­wa (1826–1901) zna­na autor­ka ksią­żek kuli­nar­nych;

- Kata­rzy­na Sowiń­ska (1776–1860) wdo­wa po słyn­nym gene­ra­le, dzia­łacz­ka spo­łecz­na;

- Jadwi­ga Way­del — Dmo­chow­ska (1893–1962) lite­rat­ka i tłu­macz­ka;

- Wan­da Fal­kow­ska (zm. 1992) dzien­ni­ka­ra­ka i praw­nicz­ka, dzia­łacz­ka opo­zy­cji;

- Han­na Skar­żan­ka (1917–1990) zna­na aktor­ka;

- Moni­ka Żerom­ska, cór­ka Ste­fa­na.

Ewan­glicz­ką refor­mo­wa­ną jest zna­na filo­zof, prof. Bar­ba­ra Skar­ga oraz Biru­ta Pach­nik, pre­zes pol­skiej YFCA.