Kościół starokatolicki: chcemy, aby partnerstwa zawierane w Kościele miały moc prawną

W lutym 2024 roku cze­ski par­la­ment przy­jął nowe­li­za­cję pra­wa, zgod­nie z któ­rą ‘zare­je­stro­wa­ne związ­ki part­ner­skie’ nazy­wa­ne są obec­nie ‘part­ner­stwa­mi’ bez wzglę­du na płeć osób zawie­ra­ją­cych taki zwią­zek. 123 posłów było “za”, a 36 “prze­ciw”. Prze­gło­so­wa­nie usta­wy było moż­li­we rów­nież dzię­ki kom­pro­mi­so­wi skry­ty­ko­wa­ne­go przez orga­ni­za­cje wal­czą­ce o peł­ną rów­ność mał­żeń­ską w Cze­chach, gdyż nowe­li­za­cja nie wpro­wa­dza mał­żeństw jed­no­pł­cio­wych, a jedy­nie part­ner­stwa. Te z kolei cie­szą się prak­tycz­nie wszyst­ki­mi przy­wi­le­ja­mi jak mał­żeń­stwo z wyjąt­kiem moż­li­wo­ści adop­cji dzie­ci. Nowe­li­za­cja zakła­da jed­nak moż­li­wość przy­spo­so­bie­nia dziec­ka zmar­łe­go part­ne­ra względ­nie zmar­łej part­ner­ki.

Kościół Sta­ro­ka­to­lic­ki w Cze­chach powia­do­mił wła­dze pań­stwo­we, że od 1 stycz­nia 2025 roku chce umoż­li­wić parom pra­gną­cym bło­go­sła­wień­stwa zawie­ra­nie part­nerstw w Koście­le, któ­re praw­nie uzna­wa­ne były­by rów­nież przez pań­stwo. Rada Syno­dal­na Kościo­ła popro­si­ła rząd o wyja­śnie­nie pro­ce­sów admi­ni­stra­cyj­nych. Gdy zmia­ny wej­dą w życie to Kościół Sta­ro­ka­to­lic­ki Czech będzie pierw­szą wspól­no­tą chrze­ści­jań­ską w kra­ju, w któ­rej bło­go­sła­wie­nie part­nerstw jed­no­pł­cio­wych będzie mia­ło skut­ki praw­ne. Praw­do­po­dob­nie iden­tycz­ne regu­la­cje wpro­wa­dzi rów­nież jeden z Kościo­łów pro­te­stanc­kich w Repu­bli­ce Cze­skiej — Ewan­ge­lic­ki Kościół Cze­sko­bra­ter­ski.

- W naszych para­fiach żyją ludzie w part­ner­stwach jed­no­pł­cio­wych, a Kościół odczu­wa pra­gnie­nie oto­cze­nia ich opie­ką dusz­pa­ster­ską. Moż­li­wość zawar­cia kościel­ne­go part­ner­stwa z pań­stwo­wym ate­stem to logicz­ny krok, któ­ry potwier­dza trwa­łość i powa­gę takie­go part­ner­stwa – prze­ko­nu­je bp Pavel Bene­dikt Strán­ský, od 2017 roku zwierzch­nik Kościo­ła Sta­ro­ka­to­lic­kie­go Czech.

Duchow­ny przy­po­mniał, że tym samym Kościół w Cze­chach podą­ża za prak­ty­ką innych sio­strza­nych Kościo­łów sta­ro­ka­to­lic­kich z Euro­py Zachod­niej oraz nie­któ­rych Kościo­łów angli­kań­skich i lute­rań­skie­go Kościo­ła Szwe­cji, z któ­ry­mi sta­ro­ka­to­li­cy są w peł­nej jed­no­ści eucha­ry­stycz­nej.

Sta­ro­ka­to­li­cy w Cze­chach i poza nimi

Kościół Sta­ro­ka­to­lic­ki w Cze­chach jest nie­wiel­ką wspól­no­tą liczą­cą ok. 2.700 wier­nych w 16 para­fiach w całym kra­ju.

Kościół nale­ży do rodzi­ny Kościo­łów sta­ro­ka­to­lic­kich połą­czo­nych poprzez Kon­fe­ren­cję Bisku­pów Sta­ro­ka­to­lic­kich Unii Utrechc­kiej. Korze­nie ruchu sta­ro­ka­to­lic­kie­go w róż­nych kra­jach się­ga­ją już XVIII wie­ku, jed­nak za moment jego „ukon­sty­tu­owa­nia” uzna­je się XIX w., a więc wyod­ręb­nie­nie sta­ro­ka­to­li­ków po Sobo­rze Waty­kań­skim I (1870), gdy Kościół rzym­sko­ka­to­lic­ki przy­jął dogmat o pry­ma­cie jurys­dyk­cyj­nym i nie­omyl­no­ści papie­ża. W 2023 roku cze­scy sta­ro­ka­to­li­cy wyświę­ci­li dwie pierw­sze kapłan­ki. Wcze­śniej kobie­ty mogły być wyświę­ca­ne jedy­nie na dia­kon­ki.

Kościo­ły sta­ro­ka­to­lic­kie nie są jed­no­li­te – są libe­ral­ne Kościo­ły dopusz­cza­ją­ce kapłań­stwo i biskup­stwo kobiet oraz bło­go­sła­wie­nie par jed­no­pł­cio­wych, a tak­że zacho­waw­cze odrzu­ca­ją­ce oby­dwie zmia­ny (np. Kościół Pol­sko­ka­to­lic­ki w Pol­sce, któ­ry jest jedy­nym kon­ser­wa­tyw­nym człon­kiem Unii Utrechc­kiej). To, co łączy Kościo­ły sta­ro­ka­to­lic­kie to demo­kra­tycz­ny ustrój, nie­uzna­wa­nie wła­dzy papie­skiej, w tym żywa prak­ty­ka syno­dal­na (współ­od­po­wie­dzial­ność świec­kich), tra­dy­cyj­na litur­gia, a tak­że brak obo­wiąz­ko­we­go celi­ba­tu duchow­nych.

Poza Kościo­ła­mi sta­ro­ka­to­lic­ki­mi Unii Utrechc­kiej funk­cjo­nu­je trud­na do okre­śle­nia licz­ba nie­za­leż­nych Kościo­łów sta­ro­ka­to­lic­kich, czę­sto mikrow­spól­not z kil­ku­na­sto­ma wier­ny­mi, w tym tak­że w Pol­sce.

W Pol­sce ofi­cjal­nie pary jed­no­pł­cio­we bło­go­sła­wi i sakra­men­tu mał­żeń­stwa udzie­la Refor­mo­wa­ny Kościół Kato­lic­ki. Kościół ten nie jest człon­kiem Unii Utrechc­kiej, a Eku­me­nicz­nej Wspól­no­ty Kato­lic­kiej powsta­łej w 2003 r. struk­tu­ry z sie­dzi­bą w USA.

---

Gale­ria